Dz.U. 2023.377
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 24 lutego 2023 r.
w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2023 r. poz. 377
Na podstawie art. 15l ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2022 r. poz. 1731, 1733, 2731 i 2770) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) program stażu podyplomowego lekarza i program stażu podyplomowego lekarza dentysty oraz sposób ich realizacji i czas odbywania;
2) wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 15c ust. 6 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, zwanej dalej „ustawą”;
3) sposób organizacji stażu podyplomowego, w tym dyżurów medycznych, oraz warunki jego odbywania i zaliczania;
4) szczegółowe zadania opiekuna, o którym mowa w art. 15b ust. 1 ustawy, i koordynatora, o którym mowa w art. 15g ust. 1 ustawy;
5) szczegółowy zakres kosztów i wysokość środków finansowych, o których mowa w art. 15i ust. 3 ustawy;
6) wzór umowy, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy.
§ 2.
1. Program stażu podyplomowego lekarza jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
2. Program stażu podyplomowego lekarza dentysty jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 3.
1. Staż podyplomowy lekarza trwa 13 miesięcy.
2. Staż podyplomowy lekarza dentysty trwa 12 miesięcy.
3. Staż podyplomowy lekarza będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, a także lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym utworzonym i nadzorowanym przez Ministra Obrony Narodowej albo w podległej mu komórce lub jednostce organizacyjnej, trwa 12 miesięcy.
§ 4.
1. Wzór oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 15c ust. 2 ustawy, przez podmiot uprawniony do prowadzenia stażu podyplomowego, o którym mowa w art. 15c ust. 1 pkt 1 ustawy, jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
2. Wzór oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 15c ust. 3 ustawy, przez podmioty uprawnione do prowadzenia stażu podyplomowego, o których mowa w art. 15c ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy, jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
§ 5.
1. Lekarz i lekarz dentysta odbywający staż podyplomowy, zwani dalej „lekarzem stażystą”, zakładają na czas realizacji stażu podyplomowego, po uwierzytelnieniu lekarza stażysty przez właściwą okręgową izbę lekarską, konto w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych, zwanym dalej „SMK”, w celu dokonywania czynności w tym systemie związanych z realizacją stażu podyplomowego.
2. „Elektroniczna karta stażu podyplomowego lekarza” albo „Elektroniczna karta stażu podyplomowego lekarza dentysty”, zwane dalej „EKSP”, na podstawie których jest rejestrowana realizacja programu stażu podyplomowego, jest pobierana przez lekarza stażystę po zalogowaniu się w SMK.
§ 6.
1. Lekarz stażysta odbywa staż podyplomowy przez cały okres trwania tego stażu w wymiarze czasu równym czasowi pracy lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 93 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633, z późn. zm.), oraz pełni dyżury medyczne w wymiarze godzinowym określonym w programie stażu podyplomowego oraz w ramach indywidualnego harmonogramu realizacji stażu podyplomowego ustalonego przez opiekuna danej części stażu podyplomowego.
2. Lekarz stażysta, o którym mowa w ust. 1, pełni dyżur medyczny:
1) jako dodatkowy członek zespołu dyżurnego — na oddziałach w specjalnościach zachowawczych, zabiegowych, w szpitalnym oddziale ratunkowym;
2) pod nadzorem lekarza lub lekarzy pełniących dyżur medyczny uprawnionych do samodzielnego wykonywania zawodu.
3. Lekarz stażysta, o którym mowa w ust. 1, pełni dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
4. Do lekarza niebędącego opiekunem i pełniącego nadzór nad lekarzem stażystą w trakcie dyżuru medycznego stosuje się odpowiednio przepisy § 11 ust. 1 pkt 4–8.
§ 7.
1. Staż cząstkowy kończy się złożeniem przez lekarza stażystę kolokwium z zakresu wiedzy teoretycznej i umiejętności określonych odpowiednio programem tego stażu w terminie przewidzianym w indywidualnym harmonogramie realizacji stażu podyplomowego.
2. Kolokwium przeprowadza opiekun danej dziedziny, o której mowa w art. 15 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4 pkt 1 ustawy, w podmiocie leczniczym, w którym lekarz stażysta odbywał staż podyplomowy, a w przypadku lekarza stażysty, który odbywał staż podyplomowy w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej lub grupowej praktyki lekarskiej, lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej — lekarz albo lekarz dentysta kierujący tą praktyką.
3. Uzyskanie z kolokwium co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi (pozytywnego wyniku kolokwium) jest podstawą zaliczenia stażu podyplomowego i dokonania odpowiedniego wpisu w EKSP.
4. W przypadku uzyskania z kolokwium mniej niż 60% poprawnych odpowiedzi (negatywnego wyniku kolokwium) przeprowadzający kolokwium wskazuje rodzaj umiejętności, których lekarz stażysta nie opanował w sposób zadowalający, i wyznacza termin kolokwium uzupełniającego.
5. W przypadku uzyskania przez lekarza stażystę dwukrotnie negatywnego wyniku kolokwium uzupełniającego opiekun informuje o tym koordynatora, który kieruje lekarza stażystę do odbycia dodatkowego przeszkolenia, a po zakończeniu tego przeszkolenia wyznacza nowy termin kolokwium i odnotowuje ten fakt w EKSP.
6. Przeszkolenie, o którym mowa w ust. 5, lekarz stażysta odbywa niezależnie od realizacji programu stażu podyplomowego, zgodnie z harmonogramem ustalonym z koordynatorem.
§ 8.
1. Szkolenia z transfuzjologii klinicznej, bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń, w szczególności HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV, profilaktyki onkologicznej, leczenia bólu, komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, zdrowia publicznego, w tym profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych, orzecznictwa lekarskiego, prawa medycznego, w tym bioetyki, oraz kurs medycyny ratunkowej kończą się złożeniem sprawdzianu w terminie określonym w indywidualnym harmonogramie realizacji stażu podyplomowego.
2. Sprawdziany, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają:
1) lekarz wyznaczony przez kierownika regionalnego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa lub Wojskowego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa — z zakresu transfuzjologii klinicznej, bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń, w szczególności HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV;
2) osoby wyznaczone przez okręgową radę lekarską lub podmioty, o których mowa w art. 15c ust. 10 ustawy — z zakresu komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, zdrowia publicznego, w tym profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych, orzecznictwa lekarskiego, prawa medycznego, w tym bioetyki;
3) osoba wyznaczona przez ordynatora lub innego lekarza kierującego szpitalnym oddziałem ratunkowym — z zakresu medycyny ratunkowej;
4) osoba wyznaczona przez kierownika podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń w zakresie onkologii — z zakresu profilaktyki onkologicznej oraz leczenia bólu.
3. Uzyskanie ze sprawdzianu co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi (pozytywnego wyniku sprawdzianu) jest podstawą zaliczenia szkolenia albo kursu i dokonania odpowiedniego wpisu w EKSP.
4. W przypadku uzyskania ze sprawdzianu mniej niż 60% poprawnych odpowiedzi (negatywnego wyniku sprawdzianu) koordynator, na wniosek lekarza stażysty, wyznacza ponownie termin kolejnego sprawdzianu z danego zakresu i odnotowuje ten fakt w EKSP.
§ 9.
1. Lekarz stażysta uzyskuje zaliczenie stażu podyplomowego po zrealizowaniu programu stażu podyplomowego oraz po złożeniu kolokwiów i sprawdzianów, o których mowa w § 7 i § 8, a także po wypełnieniu, za pomocą SMK, odpowiednio anonimowej ankiety „Ocena stażu podyplomowego przez lekarza stażystę”, określonej w załączniku nr 5 do rozporządzenia, albo anonimowej ankiety „Ocena stażu podyplomowego przez lekarza dentystę stażystę”, określonej w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
2. Właściwa okręgowa rada lekarska potwierdza za pomocą SMK zaliczenie stażu podyplomowego.
§ 10.
1. Koordynator nadzoruje odbywanie stażu podyplomowego przez nie więcej niż 10 lekarzy stażystów.
2. Koordynator planuje i nadzoruje przebieg realizacji stażu podyplomowego oraz decyduje o sprawach związanych ze szkoleniem lekarzy stażystów, w szczególności:
1) ustala indywidualny harmonogram realizacji staży cząstkowych w części stałej stażu podyplomowego zgodnie z programem stażu podyplomowego;
2) ustala wspólnie z lekarzem stażystą indywidualny harmonogram realizacji części personalizowanej stażu cząstkowego, w szczególności ustala dziedziny medycyny i jednostki, w których stażysta odbędzie staż podyplomowy;
3) zapoznaje lekarzy stażystów przed rozpoczęciem stażu podyplomowego z programem i indywidualnym harmonogramem części stałej stażu podyplomowego oraz części personalizowanej, sposobem jego dokumentowania w EKSP, obowiązkami i uprawnieniami lekarza stażysty oraz przepisami prawnymi dotyczącymi stażu podyplomowego;
4) kieruje lekarzy stażystów do odbycia staży cząstkowych lub części stażu cząstkowego oraz na szkolenia, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 4 i 5, ust. 4 pkt 3 i 4 i ust. 5 ustawy, a także na konferencje, kursy i szkolenia, o których mowa w art. 15 ust. 6 ustawy;
5) dokonuje okresowych ocen przebiegu stażu podyplomowego, z udziałem opiekunów, ordynatorów lub innych lekarzy kierujących oddziałem oraz kierowników innych podmiotów leczniczych;
6) wystawia lekarzom stażystom opinie zawodowe, po zapoznaniu się ze stanowiskiem opiekunów, ordynatorów lub innych lekarzy kierujących oddziałem oraz kierowników innych podmiotów leczniczych, dotyczące w szczególności uzdolnień i predyspozycji zawodowych, umiejętności manualnych, komunikacji z pacjentem i jego rodziną lub przedstawicielami ustawowymi, stosunku do współpracowników, zaangażowania w pracę, zdyscyplinowania, zdolności organizacyjnych i umiejętności pracy w zespole;
7) organizuje we współpracy z kierownikami podmiotów uprawnionych do prowadzenia stażu podyplomowego seminaria dotyczące realizacji programu poszczególnych staży cząstkowych oraz seminaria staży części personalizowanej.
3. Koordynator zalicza lekarzowi stażyście w EKSP staż podyplomowy po stwierdzeniu wypełnienia wszystkich jego elementów zgodnych z ramowym programem stażu podyplomowego oraz wypełnienia elementów części personalizowanej stażu podyplomowego.
4. Koordynator wystawia opinię, o której mowa w ust. 2 pkt 6, dokonując odpowiedniego wpisu w EKSP.
§ 11.
1. Opiekun w podmiocie leczniczym udzielającym całodobowych świadczeń zdrowotnych jest odpowiedzialny za:
1) realizację przez lekarza stażystę programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, przepisami prawa oraz zasadami etyki i deontologii lekarskiej;
2) zaznajomienie lekarza stażysty z organizacją udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie obejmującym staż cząstkowy lub część stażu cząstkowego;
3) sprawdzanie, w ciągu pierwszego miesiąca odbywania stażu cząstkowego, umiejętności stażysty w zakresie postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia;
4) prowadzenie wspólnie z lekarzem stażystą pacjentów, w szczególności konsultowanie i akceptowanie proponowanych przez lekarza stażystę badań diagnostycznych i ich interpretacji, rozpoznania choroby, sposobu leczenia szpitalnego (zastosowania leków, zabiegów operacyjnych i innych zabiegów lekarskich, pielęgnacji), rehabilitacji oraz leczenia poszpitalnego;
5) prowadzenie bezpośredniego nadzoru wykonywania przez lekarza stażystę tych zabiegów diagnostycznych i leczniczych, których technikę lekarz stażysta powinien opanować w stopniu umożliwiającym samodzielne ich wykonywanie;
6) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą zabiegów operacyjnych oraz metod diagnozowania albo leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta;
7) udział w bezpośrednim udzielaniu przez lekarza stażystę pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach;
8) nadzorowanie prowadzenia przez lekarza stażystę historii choroby pacjenta i innej dokumentacji medycznej;
9) konsultowanie proponowanej przez lekarza stażystę epikryzy, w tym również sporządzanej po badaniu pośmiertnym pacjenta;
10) ustalanie harmonogramu dyżurów medycznych lekarza stażysty zgodnie z programem stażu podyplomowego i potwierdzanie ich realizacji;
11) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych — określonych programem stażu podyplomowego;
12) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
2. Opiekun w podmiocie leczniczym, indywidualnej praktyce lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyce lekarskiej, grupowej praktyce lekarskiej wykonywanej przez lekarza, w indywidualnej praktyce lekarskiej albo indywidualnej specjalistycznej praktyce lekarskiej albo grupowej praktyce lekarskiej wykonywanej przez lekarza dentystę, udzielających ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych jest odpowiedzialny za:
1) zapoznanie lekarza stażysty z organizacją pracy w przychodni i w gabinecie lekarskim;
2) prowadzenie nadzoru nad wykonywaniem przez lekarza stażystę badania pacjenta, ustalanie rozpoznania, wykonywanie zabiegów lekarskich, zabiegów stomatologicznych, akceptowanie proponowanych badań diagnostycznych, sposobu leczenia i rehabilitacji;
3) dokonywanie oceny zaproponowanych przez lekarza stażystę projektów recept, opinii, orzeczeń lekarskich oraz skierowań do lekarzy specjalistów, szpitali i sanatoriów;
4) prowadzenie wspólnie z lekarzem stażystą pacjentów, w szczególności konsultowanie i akceptowanie proponowanych przez lekarza stażystę badań diagnostycznych i ich interpretacji, rozpoznania choroby, sposobu leczenia;
5) prowadzenie bezpośredniego nadzoru wykonywania przez lekarza stażystę tych zabiegów diagnostycznych i leczniczych, których technikę lekarz stażysta powinien opanować w stopniu umożliwiającym samodzielne ich wykonywanie;
6) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą zabiegów oraz metod diagnozowania albo leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta;
7) udział w bezpośrednim udzielaniu przez lekarza stażystę pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach;
8) nadzorowanie prowadzenia przez lekarza stażystę historii choroby pacjenta i innej dokumentacji medycznej;
9) konsultowanie proponowanej przez lekarza stażystę epikryzy, w tym również sporządzanej po badaniu pośmiertnym pacjenta;
10) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych — określonych programem stażu podyplomowego;
11) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
3. Opiekun nadzorujący staż podyplomowy lekarza stażysty w dziedzinach medycyny realizowanych w innych podmiotach niż wskazane w ust. 1 i 2 jest odpowiedzialny za:
1) realizację przez lekarza stażystę programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, przepisami prawa oraz zasadami etyki i deontologii lekarskiej;
2) zaznajomienie lekarza stażysty z tematyką naukową i dydaktyczną realizowaną w tym podmiocie;
3) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą analiz związanych z prowadzonymi badaniami, programami i innymi dokumentami;
4) dokonywanie oceny zaproponowanych przez lekarza stażystę mierników badawczych oraz formułowania wniosków końcowych z prowadzonych analiz;
5) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych — określonych programem stażu podyplomowego;
6) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
4. Opiekun potwierdza w EKSP zrealizowanie przez lekarza stażystę zakresu stażu cząstkowego albo zakresu części stażu cząstkowego objętego programem stażu podyplomowego.
§ 12.
Środki finansowe, które marszałek województwa przekazuje:
1) podmiotowi prowadzącemu staż podyplomowy, z którym lekarz stażysta zawarł umowę, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, obejmują:
a) wynagrodzenia lekarzy stażystów, w tym za odbywanie dyżurów medycznych, z uwzględnieniem, że za każdą godzinę dyżuru medycznego pełnionego w porze dziennej oraz nocnej przysługuje wynagrodzenie w wysokości 125% stawki godzinowej zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, oraz składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, o ile podmiot tworzy ten fundusz, lub świadczenie urlopowe, zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, a także — w uzasadnionych przypadkach — ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
b) ryczałt w wysokości 281 zł miesięcznie za każdego zatrudnionego lekarza stażystę, obejmujący:
— wynagrodzenia koordynatorów w wysokości 117 zł za nadzorowanie stażu podyplomowego jednego lekarza stażysty i dodatkowo w wysokości 70 zł za nadzorowanie stażu podyplomowego każdego następnego lekarza stażysty,
— koszty czynności administracyjnych,
— inne koszty wynikające z zatrudnienia lekarza stażysty na umowę o pracę oraz związane z realizacją przez lekarza stażystę programu stażu podyplomowego, w tym koszty podróży wynikające ze skierowania lekarza stażysty do odbycia części stażu podyplomowego poza miejscowością, w której jest zatrudniony, obliczone na zasadach określonych w przepisach dotyczących wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, wydanych na podstawie art. 775 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240),
c) w przypadku podmiotu zatrudniającego lekarza dentystę stażystę — również dofinansowanie kosztów materiałowych związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w ramach realizacji programu stażu podyplomowego przez tego lekarza dentystę stażystę w wysokości 79 zł miesięcznie w przeliczeniu na jednego stażystę;
2) okręgowym izbom lekarskim, obejmują koszty czynności administracyjnych niezbędnych do realizacji przez okręgową radę lekarską zadań przewidzianych w ustawie w zakresie stażu podyplomowego, przy czym wysokość tych kosztów ustala się jako ryczałt w wysokości 210 zł za każdego członka izby skierowanego do odbycia stażu podyplomowego;
3) podmiotom wymienionym w art. 15c ust. 8 pkt 1–3 ustawy, obejmują koszty prowadzenia szkoleń, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3–5, ust. 4 pkt 2–4 i ust. 5 ustawy, dla lekarzy stażystów zatrudnionych na obszarze województwa, przy czym wysokość kosztów wszystkich szkoleń nie może być wyższa niż 1361 zł na jednego lekarza stażystę, przy założeniu, że koszty szkolenia są ustalane corocznie przez marszałka województwa w porozumieniu z właściwym podmiotem zobowiązanym do prowadzenia szkolenia.
§ 13.
1. Wzór umowy o pracę, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, jest określony w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
2. W przypadku likwidacji podmiotu prowadzącego staż podyplomowy lub skreślenia go z listy, o której mowa w art. 15c ust. 1 ustawy, albo w innych uzasadnionych przypadkach lekarz stażysta zostaje skierowany przez właściwą okręgową radę lekarską do innego podmiotu prowadzącego staż podyplomowy w celu kontynuacji stażu podyplomowego w zakresie tej części programu stażu podyplomowego, która nie została zrealizowana.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, podmiot prowadzący staż podyplomowy rozwiązuje za wypowiedzeniem z lekarzem stażystą umowę o pracę. Umowa o pracę z lekarzem stażystą jest zawierana ponownie z podmiotem wskazanym przez właściwą okręgową radę lekarską na czas niezbędny do odbycia pozostałej części stażu podyplomowego.
§ 14.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. [tj. dnia 01.03.2023 r. — przyp. redakcji]*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2014 r. poz. 474, z 2017 r. poz. 2194, z 2019 r. poz. 862 i 1749 oraz z 2020 r. poz. 198, 776 i 1147), które utraciło moc z dniem 9 grudnia 2022 r. zgodnie z art. 27 pkt 2 ustawy z dnia 16 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1291, 1493, 2112, 2345 i 2401, z 2021 r. poz. 2232 i 2459 oraz z 2022 r. poz. 2770).
