„Założyłem działalność ok. 23 miesiące temu, płacę w związku z tym połowiczny ZUS, ale za miesiąc powinienem zacząć płacić już pełen. W roku 2018 dochód miałem ok. 100.000 zł, opłacając podatek ryczałtowy 5,5%. W tym roku dochód mam na ten moment bardzo mały i jestem ciekawy, czy mam szansę załapać się na mały ZUS, o który można było się ubiegać na początku roku, kiedy ja nie miałem do tego prawa (chyba) bo już miałem mały w związku z niedawnym zarejestrowaniem działalności?”
Z uwagi na drobny chaos pojęciowy w pytaniu Czytelnika, Autor najpierw pospieszy z drobnymi wyjaśnieniami celem uściślenia i rozwiania wątpliwości.
– Po pierwsze, w tej chwili obowiązują trzy sposoby wyliczania składek na …
(…) ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą:
- preferencyjny ZUS (kiedyś nazywany „małym”) – czyli ten, w którym wymiar składek wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia i zazwyczaj korzystają z niego nowi przedsiębiorcy przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności,
- „mały” ZUS – obowiązujący od 01.01.2019 r. – po spełnieniu ustawowych warunków mogą go płacić także przedsiębiorcy, którzy nie korzystają już z preferencyjnego ZUS bądź płacili pełen ZUS, bez względu na to, ile czasu prowadzą działalność gospodarczą,
- pełny albo „duży” ZUS.
– Po drugie, przychód i dochód nie są pojęciami używanymi zamiennie. Przychód to wszystko, co zarobił przedsiębiorca, przed odliczeniem podatków i odprowadzeniem składek, natomiast dochód to rzeczywisty, czysty zysk przedsiębiorcy, czyli już po odliczeniu wszelkich zobowiązań.
Czytelnik w treści pytania wspomniał o dochodzie w 2018 roku wynoszącym ok. 100.000 zł. Jeżeli zatem faktycznie jest to dochód w rozumieniu prawnym, to przychód Czytelnika musiał być jeszcze większy. Jest to o tyle istotne, gdyż przepisy o „mały” ZUS operują pojęciem przychodu z działalności gospodarczej.
Zgodnie z tymi przepisami „mały” ZUS mogą opłacać przedsiębiorcy, którzy spełnili następujące warunki:
- prowadzą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG lub innych przepisów szczególnych,
- uzyskali przychód z działalności gospodarczej w 2018 roku w kwocie nieprzekraczającej trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku, czyli 63.000 zł – jeśli działalność była prowadzona przez cały rok,
- prowadzili działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni w 2018 roku,
- nie spełniają warunków do opłacania preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (30% minimalnego wynagrodzenia),
- jeśli rozliczają się na karcie podatkowej w poprzednim roku (w 2018 r.) nie mogli korzystać ze zwolnienia z VAT,
- nie wykonują w ramach działalności gospodarczej tego, co robili jako pracownicy dla byłego bądź obecnego pracodawcy, w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym,
- nie podlegali w poprzednim roku (2018 r.) ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (czyli jako twórca i artysta, wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej, jednoosobowej spółki z o.o., prowadzący działalność w zakresie wolnego zawodu czy też prowadzący szkoły lub inne placówki oświatowe).
Zgodnie z powyższym dla przejścia z preferencyjnego ZUS na „mały” ZUS w trakcie bieżącego roku nie będą miały znaczenia niskie przychody przedsiębiorcy osiągane w 2019 roku. Oznacza to, że w bieżącym roku Czytelnik nie skorzysta już z „małego” ZUS po zakończeniu okresu płacenia preferencyjnych składek, jeśli nie spełnił kryterium przychodu za 2018 rok (przychody Czytelnika z działalności gospodarczej za 2018 r. przekroczyły próg ustawowy).
Pozytywną informacją może być jednak fakt, że jeśli przychody przedsiębiorcy w 2019 roku nie przekroczą nowego progu przychodu, który zostanie dopiero ustalony, Czytelnik będzie mógł skorzystać z „małego” ZUS po 01.01.2020 roku.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
adwokat-grzywocz-nowak.pl