Dnia 01.12.2016 r. Sejm RP przyjął nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Główną zmianą wprowadzaną przez tą nowelizację jest uwzględnienie finansowania dzieci w wieku 6 lat i powyżej objętych wychowaniem przedszkolnym w ramach części oświatowej subwencji ogólnej.
Obecnie samorządy nie otrzymują subwencji na dzieci objęte wychowaniem przedszkolnym. Zmiana oznacza zatem przeznaczenie dodatkowych środków na wykonywanie tego zadania własnego przez gminy. Jak wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji.
Potrzeba zwiększonego wsparcia dla dzieci 6-letnich jest związana ze zniesieniem obowiązku szkolnego dla tych dzieci oraz i tym samym koniecznością obejmowania wychowaniem przedszkolnym czterech roczników uczniów zamiast, jak dotychczas, trzech. Przed zmianą w zakresie zniesienia obowiązku szkolnego, dzieci 6-letnie miały obowiązek rozpoczynania nauki w szkole, a w konsekwencji były uwzględniane w kwocie subwencji oświatowej oraz finansowane jak każde dziecko szkoły podstawowej, tj. kwota podstawowa subwencji 5.278 zł wraz z ewentualnymi kwotami naliczonymi wagami. Część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na 2016 rok została naliczona na wszystkie dzieci sześcioletnie. Zgodnie z obecnym stanem prawnym od roku 2017 na dziecko 6-letnie, które pozostanie w wychowaniu przedszkolnym, przysługuje dotacja z budżetu państwa w wysokości 1.338 zł.
Uzasadnienie wskazuje również, że planowane są kompleksowe zmiany w obszarze edukacji w tym m. in. zmiana ustroju szkolnego. Wymagać to będzie dostosowania poziomu finansowania zadań oświatowych. Przyszłe zmiany organizacyjne w zakresie struktury szkół w samorządzie będą miały wpływ na organizacje wychowania przedszkolnego na terenie gminy. Zwiększone finansowe wsparcie dla dzieci 6-letnich umożliwi samorządom kreowanie spójnej polityki w zakresie wychowania przedszkolnego i edukacji w szkole jednocześnie dostosowanej do potrzeb dzieci w związku z planowanymi zmianami. Zgodnie z uchwaloną nowelizacją zniesiona zostanie również możliwość pobierania przez organ prowadzący opłat za pobyt dziecka w wieku 6 lat w publicznej placówce wychowania przedszkolnego.
Kwota, jaką w ramach subwencji samorząd dostanie na sześciolatka, będzie zależała od tego, w jakiej placówce się on znajdzie, np. czy będzie to przedszkole, czy oddział przedszkolny w szkole. Zaproponowano, aby w algorytmie podziału subwencji oświatowej na rok 2017 wprowadzić nowe wagi: P-37, P-38, P-39 oraz P-52. Ich wartości dla dzieci w wieku 6 lat w wychowaniu przedszkolnym zostały oszacowane z uwzględnieniem zróżnicowania rodzajów placówek wychowania przedszkolnego oraz rodzaju miejscowości, w której jest zlokalizowana. W przypadku:
- dziecka sześcioletniego w przedszkolu szacuje się, że średnia kwota subwencji wyniesie ok. 4.135 zł;
- dziecka sześcioletniego w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub korzystającego z innej formy wychowania przedszkolnego (np. punkty przedszkolne) szacuje się, że średnia kwota subwencji wyniesie ok. 3.660 zł.
Z kolei w przypadku dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego na terenach wiejskich i w miastach do 5 tys. mieszkańców zostanie, oprócz powyższych kwot, naliczona dodatkowa kwota subwencji w wysokości ok. 600 zł. W projekcie algorytmu podziału subwencji oświatowej na rok 2017 zaproponowano nową wagę dotyczącą dzieci sześcioletnich realizujących roczne przygotowanie przedszkolne w edukacji domowej. Średnia kwota subwencji na dziecko w tym przypadku wyniesie ok. 1.338 zł.
Nad nowelizacją będzie obecnie pracował Senat RP.
Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dn. 13.11.2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – Dz.U. z 2016 r. poz. 198 ze zm.
