Stosunek pracy – nauczyciele

541

Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli pedagogów, psychologów, logopedów i doradców zawodowych prowadzących zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych wymienionych w art. 42 ust. 3 lp. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) określa na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela organ prowadzący szkołę lub placówkę.

Uchwała Składu 7 Sędziów SN z 21.03.2012 r. (III PZP 2/12, Biuletyn 3/2012)

Uczestnictwo nauczyciela w przeprowadzeniu egzaminu maturalnego stanowi realizację zajęć dydaktycznych w rozumieniu art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.), a zatem odpłatną pracę, która może być powierzona w celu realizacji programu nauczania w godzinach ponadwymiarowych (art. 35 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela).

Uchwała Składu 7 Sędziów SN z 22.03.2007 r. (III PZP 1/07, OSNAPiUS 2007/21–22/306)

1. Ograniczenie pełnego wymiaru zajęć nauczyciela mianowanego, poza sytuacjami określonymi w art. 22 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19 ze zm.), jest niedopuszczalne.

2. Zgoda nauczyciela mianowanego na zatrudnienie w niepełnym wymiarze zajęć ma jedynie znaczenie dla oceny jego gotowości do pracy.

Uchwała SN z 11.09.1996 r. (I PZP 22/96, OSNAPiUS 1997/7/111)

Skierowanie mianowanego nauczyciela do pracy w innej placówce na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela powoduje ustanie dotychczasowego i nawiązanie nowego stosunku pracy na czas nie określony w placówce, do której został skierowany. Po upływie okresu skierowania nauczycielowi przysługuje w terminie określonym w art. 264 § 3 k.p. prawo powrotu na uprzednie stanowisko w szkole, w której był zatrudniony przed skierowaniem.

Uchwała z 18.01.1996 r. (I PZP 37/95, OSNAPiUS 1996/18/262)

Nauczycielowi mianowanemu, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do niej wobec bezzasadnego rozwiązania z nim stosunku pracy na podstawie art. 20 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy określone w art. 57 Kodeksu pracy w związku z art. 98 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Uchwała SN z 25.10.1995 r. (I PZP 30/95, OSNAPiUS 1996/10/139)

Spełnienie przez nauczyciela warunków, o których mowa w art. 10 ust. 5 pkt 5 i 6 Karty Nauczyciela, powoduje, że dyrektor szkoły powinien, stosownie do art. 11 Karty Nauczyciela, nawiązać z takim nauczycielem stosunek pracy na podstawie mianowania, a jeżeli do mianowania nie dochodzi, to nauczyciel powinien korzystać co najmniej z takiej ochrony trwałości stosunku pracy, jaką daje art. 45 par. 1 k.p.

Wyrok SN z 03.07.2019 r. (II PK 43/18, Biuletyn SN 11–12/2019)

1. Stosunek pracy nauczyciela mianowanego nie wygasa z tego powodu, że został nawiązany bez zasięgnięcia przez dyrektora szkoły informacji w KRK przed wydaniem aktu mianowania.

2. Uwzględnienie roszczenia o przywrócenie do pracy nauczyciela, z którym stosunek pracy zawarł dyrektor szkoły – małżonek tego nauczyciela mimo polecenia wstrzymania się z zatrudnianiem nowych pracowników, jest sprzeczne z art. 8 k.p.

Wyrok SN z 19.03.2019 r. (III PK 29/18, Biuletyn SN 3–4/2019)

1. Wstrzymanie z mocy prawa wykonania uchwały organu samorządowego, której nieważność stwierdzono zarządzeniem nadzorczym wojewody (art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym; jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r. poz. 995) nie oznacza bezwzględnej nieważności dokonanej już czynności prawnej powierzenia stanowiska dyrektora szkoły i odwołania z tego stanowiska (art. 36a i art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym do 1 września 2017 r.; jednolity tekst: Dz.U. z 2016 r. poz. 1943, ze zm.), bowiem ta konstrukcja prawna (wstrzymanie wykonania uchwały) działa na przyszłość; nie znosi także skutku tej czynności w zakresie istniejącego stosunku pracy, bo do jego modyfikacji konieczna jest inna czynność prawna – odwołanie ze stanowiska. W związku z tym wstrzymanie wykonania z mocy prawa uchwały o powierzeniu stanowiska dyrektora szkoły nie pozbawia dyrektora uprawnień do czynności w sprawach z zakresu prawa pracy (art. 31 § 1 k.p.) i do reprezentowania szkoły w postępowaniu sądowym (art. 67 § 1 k.p.c.).

2. Nauczycielowi, w przypadku odwołania ze stanowiska dyrektora szkoły na podstawie art. 38 ustawy o systemie oświaty, nie przysługują – na zasadzie rozłącznego wyboru – dwa roszczenia alternatywne (np. z art. 45 § 1 lub 59 k.p.), ale wyłącznie odszkodowanie na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów Kodeksu pracy o roszczeniach pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę. W związku z tym brak orzeczenia Sądu pierwszej instancji o oddaleniu roszczenia o przywrócenie do pracy na stanowisku dyrektora szkoły uzasadnia odrzucenie apelacji powoda w przedmiocie tego roszczenia jako środka zaskarżenia od nieistniejącego orzeczenia.

Wyrok SN z 17.01.2019 r. (III PK 124/17, Biuletyn SN 1–2/2019)

Sprzeczne z ustawą (art. 10 ust. 5 pkt 6 i art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela) obniżenie wymiaru zajęć (i wynagrodzenia) nauczyciela mianowanego – w drodze porozumienia stron stosunku pracy czy też w drodze jednostronnej decyzji dyrektora szkoły podjętej poza jego kompetencjami (obniżenie wymiaru zajęć nauczyciela mianowanego bez jego zgody) – jest nieważne na podstawie art. 18 § 1 k.p. – ze skutkami wynikającymi z art. 18 § 2 k.p; w takim przypadku nauczycielowi mianowanemu przysługuje roszczenie o wyrównanie wynagrodzenia i o dopuszczenie do pracy w pełnym wymiarze zajęć.

Wyrok SN z 10.01.2019 r. (I PK 204/17, Biuletyn SN 1–2/2019)

Nauczyciel, który mając uzasadnioną obawę utraty zatrudnienia, wyraził zgodę na ograniczenie zatrudnienia do wymiaru nie niższego niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć w trybie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela w drodze porozumienia, ale równocześnie kwestionował wystąpienie przesłanek z art. 20 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, zachowuje uprawnienie do sądowej merytorycznej oceny działań pracodawcy na podstawie tych przepisów, łącznie z weryfikacją kryteriów wytypowania nauczyciela do ograniczenia wymiaru zajęć.

Wyrok SN z 21.11.2018 r. (I PK 154/17 Biuletyn SN 8–9/2018)

Nauczanie religii w punktach parafialnych, mimo że uznawane za pracę nauczycielską w rozumieniu art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, ze zm.), nie jest pracą w jednostkach oświatowych, o których stanowi art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. nr 97 poz. 800, ze zm.) i jako takie nie uprawnia do nabycia prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego (art. 4 ust. 1 ustawy).

Wyrok SN z 03.10.2017 r. (II UK 430/16, Biuletyn SN 10/2017)

Szkoła jako pracodawca, w związku z wyrokiem sądowym, ma obowiązek przywrócić nauczyciela mianowanego do pracy na stanowisko zajmowane przed rozwiązaniem umowy i na warunkach obowiązujących w tej umowie, co jednak nie wyklucza zmiany warunków zatrudnienia w trybie art. 22 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 12.04.2017 r. (I PK 343/16, Biuletyn SN 11/2017)

Obowiązkowy tygodniowy wymiar zajęć nauczycieli zatrudnionych w szkole na stanowiskach pedagoga i logopedy ustalany jest na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.).

Wyrok SN z 11.01.2011 r. (I PK 153/10, OSNAPiUS 2012/5–6/63)

Podstawowym miejscem pracy nauczyciela zatrudnionego w dwóch szkołach, którego oba stosunki pracy zostały rozwiązane tego samego dnia w związku z przejściem na emeryturę, jest szkoła, w której nauczyciel jest wyżej wynagradzany i tylko od tej szkoły przysługuje mu odprawa emerytalna (art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.).

Wyrok SN z 15.10.2010 r. (II PK 9/10, OSNAPiUS 2012/1–2/7)

W przypadku wygaśnięcia stosunku pracy z powodu niewykonania przez dyrektora obowiązku przywrócenia do pracy nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym, w razie powstania możliwości podjęcia przez niego pracy w pełnym wymiarze zajęć (art. 20 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.), nauczyciel może się domagać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach na podstawie art. 56 § 1 k.p. w związku z art. 67 k.p. i w związku z art. 91c Karty Nauczyciela, przez co należy rozumieć zatrudnienie na stanowisku (tym samym lub innym), na którym dyrektor szkoły był obowiązany go zatrudnić zgodnie z art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 14.12.2009 r. (I PK 118/09, OSNAPiUS 2011/13–14/171)

Przepis art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) przyznaje właściwemu organowi uprawnienie do odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji nie tylko w przypadkach zawinionego zachowania tego dyrektora, ale także, gdy jest to konieczne ze względu na prawidłowe funkcjonowanie kierowanej przez niego placówki oświatowej.

Wyrok SN z 20.02.2008 r. (III PK 69/07, OSNAPiUS 2009/9–10/117)

Świadome i niezgodne z prawem zatrudnienie kontraktowego nauczyciela języka obcego, który nie legitymuje się wymaganymi kwalifikacjami do zajmowania tego stanowiska, nie prowadzi do wygaśnięcia z mocy prawa stosunku pracy na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.), ale umożliwia wypowiedzenie umowy o pracę zawartej wbrew zakazowi z art. 10 ust. 8 tej ustawy.

Wyrok SN z 30.01.2008 r. (I PK 195/07, OSNAPiUS 2009/7–8/90)

Przepis art. 20 ust. 8 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) określa przesłankę umożliwiającą zatrudnienie nauczyciela mianowanego na podstawie umowy o pracę na czas określony, odrębną od przesłanek wymienionych w art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 04.12.2007 r. (I PK 166/07, OSNP 2009/1–2/9)

Przeniesienie nauczyciela mianowanego – stosownie do art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) – na stanowisko logopedy w szkole, powoduje określenie wymiaru jego czasu pracy na podstawie art. 42 ust. 3 pkt 3 tej ustawy.

Wyrok SN z 25.01.2007 r. (I PK 195/06, OSNP 2008/5–6/62)

Z art. 10 ust. 5 i 8 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) nie wynika przekształcenie stosunku pracy nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas określony w stosunek pracy na podstawie mianowania z chwilą nadania mu stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

Wyrok SN z 27.07.2006 r. (II PK 148/06, OSNP 2007/15–16/217)

Przepis art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) odnosi się tylko do nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć. W stosunku do nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze podstawą czynności pracodawcy zmieniającej treść stosunku pracy jest art. 42 k.p. w związku z art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 16.05.2006 r. (I PK 213/05, OSNP 2007/11–12/153)

Warunki zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony w rozumieniu art. 10 ust. 5 pkt 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) w brzmieniu ustalonym ustawą z dnia 15 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 179, poz. 1845) nie występują, jeżeli z oceny konkretnej sytuacji wynika, że możliwość zapewnienia takiego zatrudnienia istnieje tylko w danym roku szkolnym, a szkoła nie planuje zajęć pozwalających na to w kolejnym roku.

Wyrok SN z 13.09.2006 r. (II PK 4/06, OSNAPiUS 2007/17–18/249)

Prowadzone przez stowarzyszenie oświatowe szkoły niepubliczne, które nie mają samodzielności organizacyjnej i majątkowej oraz nie zatrudniają we własnym imieniu pracowników, nie są pracodawcami zatrudnionych w nich nauczycieli.

Wyrok SN z 14.06.2006 r. (I PK 231/05, OSNP 2007/13–14/183)

Poinformowanie pracownika w okresie wypowiedzenia dokonanego na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) o posiadaniu uprawnień emerytalnych i złożenie przez niego wniosku o emeryturę nie jest równoznaczne ze skutecznym cofnięciem wypowiedzenia przez pracodawcę i rozwiązaniem łączącego strony stosunku pracy na mocy porozumienia stron.

Wyrok SN z 05.12.2006 r. (II PK 44/06, OSNAPiUS 2008/1–2/9)

Niewyrażenie przez nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania zgody na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) nie może stanowić wyłącznego kryterium doboru go do zwolnienia na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 tej Karty.

Wyrok SN z 03.10.2006 r. (III PK 57/06, OSNAPiUS 2007/19–20/273)

Z art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela nie wynika bezpośrednio obowiązek dyrektora szkoły podejmowania czynności zmierzających do ustalenia możliwości uzupełniającego zatrudnienia nauczyciela mianowanego. Art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela w związku z jej art. 22 ust. 2 nie przewiduje również obowiązku informowania nauczyciela o możliwości (lub braku możliwości) zatrudnienia uzupełniającego oraz ograniczenia zatrudnienia. Takiego obowiązku nie da się wywieść z formułowanego niekiedy generalnego obowiązku pracodawcy informowania pracownika o okolicznościach dotyczących zatrudnienia.

Wyrok SN z 08.12.2005 r. (I PK 94/05, Wokanda 2006/5/22)

Nie traci statusu nauczyciela w rozumieniu art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) instruktor praktycznej nauki zawodu, który po zakończeniu działalności dydaktycznej, zajmuje się przez pewien czas sprawami związanymi z likwidacją dotychczasowej placówki nauczania.

Wyrok SN z 16.02.2005 r. (I UK 184/04, OSNP 2006/1–2/22)

Ostateczne rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody stwierdzające nieważność decyzji odwołującej ze stanowiska dyrektora szkoły podstawowej powoduje, że treść stosunku pracy odwołanego nauczyciela mianowanego należy oceniać z uwzględnieniem uprawnień wynikających z pełnienia funkcji dyrektora szkoły.

Wyrok SN z 06.12.2005 r. (III PK 96/05, OSNP 2006/21–22/318)

1. Zmiana planu nauczania może uzasadniać rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) z nauczycielem wykonującym wyłącznie funkcje wychowawcze w świetlicy, jeżeli w jej wyniku możliwe będzie przydzielenie zajęć wychowawczych w świetlicy nauczycielom prowadzącym działalność dydaktyczną, a niemających pełnego obciążenia.

2. Wskazanie przez szkołę jako przyczyny uzasadniającej rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zwrotu ustawowego zawartego w art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela nie narusza art. 30 § 4 k.p., jeżeli w okolicznościach sprawy, w tym uwzględniając informacje podane przez pracodawcę w inny sposób, stanowi to dostateczne skonkretyzowanie tej przyczyny.

Wyrok SN z 09.08.2005 r. (II PK 392/04, OSNP 2006/11–12/179)

Do trybu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) nie należy ani zasięgnięcie przez dyrektora szkoły informacji co do możliwości uzupełniającego zatrudnienia nauczyciela mianowanego, ani złożenie mu propozycji ograniczenia zatrudnienia (art. 22 ust. 1 tej ustawy).

Wyrok SN z 08.12.2005 r. (I PK 94/05, OSNP 2006/21–22/320)

Częściowa likwidacja szkoły, zmiany organizacyjne i zmiany planu nauczania uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) tylko wówczas, gdy zadania szkoły wykonywane przez nauczyciela nie podlegają przekazaniu innej placówce oświatowej.

Wyrok SN z 02.03.2005 r. (I PK 271/04, OSNAPiUS 2005/21/334)

Prawomocny wyrok nakazowy skazujący nauczyciela za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. powoduje wygaśnięcie stosunku pracy na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.).

Wyrok SN z 29.04.2005 r. (III PK 3/05, OSNAPiUS 2005/23/373)

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalający skargę zarządu powiatu na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody, stwierdzające nieważność odwołania dyrektora szkoły, nie dotyczy stron stosunku pracy (nauczyciela i szkoły) i nie prowadzi do nieważności odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego jako czynności modyfikującej treść stosunku pracy.

Wyrok SN z 09.12.2004 r. (I PK 100/04, OSNAPiUS 2005/14/212)

Kryteria, według których dokonuje się wyboru jednego z nauczycieli do zwolnienia z pracy, nie są tożsame z ustawowymi przyczynami wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu.

Wyrok SN z 19.05.2004 r. (I PK 608/03, OSNAPiUS 2005/3/36)

Do wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela stosuje się tryb konsultacji określony w art. 38 k.p., jak również ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby (art. 41 k.p.).

Wyrok SN z 21.10.2003 r. (I PK 519/02, OSNAPiUS 2004/19/337)

Uchwała zarządu gminy o odwołaniu nauczyciela ze stanowiska dyrektora szkoły podstawowej na podstawie art. 38 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, ze zm.) powinna zawierać odpowiednie uzasadnienie.

Wyrok SN z 09.12.2003 r. (I PK 103/03, OSNAPiUS 2004/21/371)

W celu ustalenia możliwości zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć na podstawie umowy o pracę na czas określony (art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela), jego pensum dydaktyczne jako nauczyciela przedmiotu i pensum nauczyciela bibliotekarza nie podlegają sumowaniu.

Wyrok SN z 23.01.2001 r. (I PKN 197/00, OSNAPiUS 2002/18/435)

Nie ma podstaw prawnych roszczenie nauczyciela o uznanie za niezgodne z prawem i nieuzasadnione odwołania ze stanowiska dyrektora szkoły podstawowej przez zarząd gminy na podstawie art. 38 pkt 2 w związku z art. 42 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, ze zm.), jeżeli pozostał on nauczycielem mianowanym i następnie rozwiązał stosunek pracy ze szkołą na zasadzie porozumienia stron (art. 23 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.).

Wyrok SN z 27.02.2001 r. (I PKN 260/00, OSNAPiUS 2002/22/542)

Rozwiązanie stosunku pracy z mianowanym nauczycielem na jego wniosek, stanowiące przesłankę nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, może nastąpić w każdym uzgodnionym terminie, a nie tylko z końcem roku szkolnego, po uprzednim trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia (art. 24 ust. 3 pkt 1 Karty Nauczyciela).

Wyrok SN z 30.08.2001 r. (II UKN 525/00, OSNAPiUS 2003/12/298)

Brak możliwości dalszego zatrudniania nauczyciela (art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela) powinien być rozważany przy uwzględnieniu konieczności zapewnienia przez szkołę właściwej realizacji programu nauczania. Przesłanka ta jest spełniona wówczas, gdy nauczycielowi nie można przydzielić wszystkich godzin nauczania jego przedmiotu, ponieważ nie ma wystarczających kwalifikacji do nauczania w wyższych klasach.

Wyrok SN z 05.12.2000 r. (I PKN 383/00, OSNAPiUS 2002/14/327)

Przejęcie zadań dydaktycznych w zakresie kształcenia uczniów przez inną szkołę stanowi przejęcie części zakładu pracy przez innego pracodawcę (art. 231 k.p.) i nie oznacza wewnętrznych zmian organizacyjnych dotychczasowego pracodawcy, uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 26.01.2000 r. (I PKN 489/99, OSNAPiUS 2001/11/381)

Przepis art. 251 k.p. nie ma zastosowania, jeżeli ustawa w sposób wyczerpujący wskazuje okoliczności, w których strony mogą zawrzeć umowę o pracę na czas określony (art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.).

Wyrok SN z 29.06.2000 r. (I PKN 709/99, OSNAPiUS 2001/24/716)

Zatrudnienie nauczyciela na podstawie umowy o pracę zamiast mianowania wymaganego przez art. 10 ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357 ze zm.), jako mniej korzystne dla nauczyciela oznacza, że ten przepis stanowi podstawę roszczenia o ustalenie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy z mianowania.

Wyrok SN z 09.02.2000 r. (I PKN 517/99, OSNAPiUS 2001/13/432)

Brak wymaganego przez art. 11 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.) uzgodnienia przez dyrektora szkoły z organem nadzoru pedagogicznego decyzji o mianowaniu nie pozbawia nauczyciela roszczenia o mianowanie.

Wyrok z 07.12.2000 r. (I PKN 140/00, OSNAPiUS 2002/14/333)

Przepis art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.), według którego nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem na czas określony może nastąpić wyłącznie w wypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, wyłącza stosowanie art. 251 k.p.

Wyrok SN z 02.09.1999 r. (I PKN 235/99, OSNAPiUS 2001/3/64)

Zasadność powierzenia stanowiska dyrektora szkoły na okres krótszy niż 5 lat szkolnych (art. 36a ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, ze zm.) podlega kontroli sądowej.

Wyrok SN z 15.04.1999 r. (I PKN 11/99, OSNAPiUS 2000/12/466)

Powierzenie stanowiska dyrektora placówki szkolnej „do czasu rozstrzygnięcia konkursu” jest uzasadnionym przypadkiem, o jakim mowa w art. 36a ust. 8 zdanie drugie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, pozwalającym na powierzenie tego stanowiska na okres krótszy niż 5 lat szkolnych, nie krótszy jednak niż 1 rok szkolny.

Wyrok SN z 13.04.1999 r. (I PKN 656/98, OSNAPiUS 2001/13/503)

Nauczyciel zatrudniony w szkole w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie może uzupełnić przewidzianego dla nauczycieli wymiaru czasu pracy (tzw. pensum) godzinami pracy wykonywanej na innym stanowisku, na którym wymiar obowiązującego czasu pracy jest wyższy niż na stanowisku nauczyciela.

Wyrok SN z 09.07.1998 r. (I PKN 239/98, OSNAPiUS 1999/16/507)

1. Potrzeby wynikające z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, pozwalające na nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem na czas określony (art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.) nie obejmują „zastępstwa” wicedyrektora szkoły w zakresie obniżenia jego pensum dydaktycznego z tytułu pełnienia tej funkcji.

2. Zastępstwo nieobecnego nauczyciela w rozumieniu art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela występuje w przypadku czasowej nieobecności, związanej z okresowym zwolnieniem od pracy i przewidywanym powrotem do jej wykonywania. W przypadku potrzeby zastępstwa nieobecnego nauczyciela i równoczesnego rozwiązania stosunku pracy z innym nauczycielem, o przydziale zajęć prowadzonych uprzednio przez nich decyduje pracodawca w planie organizacyjnym szkoły i nie ma to znaczenia dla oceny wystąpienia przesłanek z art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 01.07.1998 r. (I PKN 222/98, OSNAPiUS 1999/15/483)

Wydanie nauczycielowi aktu mianowania, choćby to było sprzeczne z prawem, powoduje nawiązanie stosunku pracy z nominacji.

Wyrok SN z 17.02.1998 r. (I PKN 526/97, OSNAPiUS 1999/2/53)

Wprowadzenie w młodzieżowym domu kultury eksperymentalnych zajęć z edukacji ekologicznej, których kontynuowanie w następnych latach szkolnych zależy od zgłoszenia się odpowiedniej liczby uczniów i zgody kuratora oświaty, uzasadnia zatrudnienie nauczyciela-instruktora na podstawie terminowych umów o pracę w związku z potrzebą wynikającą z organizacji nauczania (art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.).

Wyrok SN z 09.12.1998 r. (I PKN 499/98, OSNAPiUS 2000/3/105)

Organ upoważniony do powołania dyrektora szkoły jest uprawniony do oceny, czy występuje uzasadniony przypadek skrócenia okresu powołania (art. 36a ust. 8 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty).

Wyrok SN z 22.04.1998 r. (I PKN 54/98, OSNAPiUS 1999/8/277)

Rozwiązując z nauczycielem mianowanym stosunek pracy na podstawie art. 23 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela pracodawca nie jest zobowiązany do przewidzianej w art. 38 KP konsultacji ze związkami zawodowymi.

Wyrok SN z 05.02.1998 r. (I PKN 495/97, OSNAPiUS 1999/1/16)

Prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny pracy nauczyciela mianowanego (art. 6a w związku z art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.) podlega kontroli sądu pracy rozpatrującego powództwo o przywrócenie do pracy.

Wyrok SN z 09.12.1998 r. (I PKN 500/98, OSNAPiUS 2000/3/106)

Pojęcie „organizacja pracy nauczyciela”, której potrzeby mogą uzasadniać zatrudnienie na czas określony (art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela) należy odnieść do zasad funkcjonowania szkoły (liczba klas, rodzaj przedmiotów, liczba godzin lekcyjnych, liczba etatów, czas nauczania poszczególnych przedmiotów, zmianowość pracy szkoły), a nie do wykształcenia czy umiejętności nauczyciela.

Wyrok SN z 05.09.1997 r. (I PKN 226/97, OSNAPiUS 1998/11/328)

Okresy zastępowania nieobecnych nauczycieli, pozwalające na zawarcie umowy na czas określony (art. 10 ust. 4 Karty Nauczyciela) nie muszą zgadzać się z okresami zawartych z nauczycielami umów terminowych.

Wyrok SN z 27.02.1997 r. (I PKN 22/97, OSNAPiUS 1997/21/418)

Odwołanie ze stanowiska wicedyrektora szkoły stanowi jednostronną zmianę warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234, ze zm.).

Wyrok SN z 10.04.1997 r. (I PKN 88/97, OSNAPiUS 1998/1/10)

Akt mianowania na stanowisko nauczyciela nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Uchylenie przez dyrektora szkoły tego aktu jest niedopuszczalne i nie wywołuje skutku w postaci rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym.

Wyrok SN z 10.04.1997 r. (I PKN 57/96, OSNAPiUS 1998/4/112)

Nauczycielowi mianowanemu, odwołanemu z funkcji dyrektora szkoły z naruszeniem art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze zm.), przysługuje wyłącznie odszkodowanie, obejmujące dodatek funkcyjny za czas, do upływu którego pełnienie funkcji miało trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Wyrok SN z 09.05.1997 r. (I PKN 138/97, OSNAPiUS 1998/9/261)

W razie zmian organizacyjnych w szkole w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19 ze zm.), przyjęte przez pracodawcę kryteria wyboru nauczyciela do zwolnienia z pracy podlegają kontroli sądowej, w celu dokonania oceny czy rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem było uzasadnione.

Wyrok SN z 27.11.1997 r. (I PKN 399/97, OSNAPiUS 1998/18/541)

Dopuszczalne jest zatrudnienie nauczyciela, spełniającego wymagania, przewidziane w art. 10 ust. 2 pkt 2–4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19, ze zm.) na podstawie umowy o pracę na czas określony, uzasadnione potrzebą zastępstwa nieobecnego nauczyciela (art. 10 ust. 3 i 4 tej ustawy).

Wyrok SN z 23.10.1996 r. (I PRN 92/96, OSNAPiUS 1997/8/130)

W razie przejęcia szkoły w części lub w całości z mocy art. 231 § 2 k.p. nauczyciel staje się pracownikiem nowej szkoły, co wyklucza możliwość zwolnienia go z pracy przez szkołę zatrudniającą go do chwili przejęcia na podstawie art. 20 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19, ze zm.).

Wyrok SN z 17.05.1995 r. (I PRN 15/95, OSNAPiUS 1995/21/264)

W razie rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem w trybie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19, ze zm.) nie jest wymagane uzyskanie stanowiska organizacji związkowej przewidzianego w art. 38, 52 § 3 czy art. 53 § 4 k.p., nie jest natomiast w tym przypadku uchylona ochrona wynikająca z art. 32 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234, ze zm.).

Wyrok SN z 04.04.1995 r. (I PRN 7/95, OSNAPiUS 1995/18/230)