Nowela rozp. MPiPS z dn. 14.03.2000 r. stała się konieczna wobec faktu wejścia w życie ustawy z dn. 22.06.2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1053), która zmieniła zapisy art. 176 k.p., w tym upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, których nie mogą wykonywać wyłącznie kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią. Na tej podstawie RM wydała rozp. z dn. 03.04.2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz.U. poz. 796), które obowiązuje od dn. 01.05.br. Ponieważ nowe regulacje, przeciwnie do dotychczasowych unormowań, mają zastosowanie jedynie do kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią, powstała konieczność zdefiniowania norm dotyczących dopuszczalnego wysiłku fizycznego dla kobiet niekorzystających z przepisów ochronnych związanych z macierzyństwem. W rozp. zmieniającym z dn. 25.04.2017 r. (Dz.U. poz. 854) zawarto stosowne dyspozycje w tym zakresie.
Pierwszą ze zmian, jakich dokonano jest korekta brzmienia tytułu rozp. MPiPS z dn. 14.03.2000 r. – od 01.05.br. wspomniane rozp. nosi tytuł „w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym”. Przeredagowanie tytułu wiąże się z poszerzeniem zakresu objętego regulacją omawianego aktu wykonawczego – chodzi w tym przypadku o mającą zastosowanie do kobiet normę określającą dopuszczalne wartości wydatku energetycznego przy wykonywaniu pracy związanej z wysiłkiem fizycznym, w tym także przy pracy innej aniżeli ręczne prace transportowe.
Pozostałe zmiany w rozp. MPiPS z dn. 14.03.2000 r. polegają m.in. na:
- doprecyzowaniu, iż normy dopuszczalne ustalone w przepisach rozp. nie dotyczą pracowników młodocianych oraz kobiet w ciąży i karmiących dziecko piersią (zmiana brzmienia pkt 3 w § 1 rozp. podstawowego),
- dodaniu przepisów określających maksymalny wydatek energetyczny netto dla kobiet, niezbędny do wykonywania pracy związanej z wysiłkiem fizycznym, w tym z podnoszeniem i przenoszeniem przedmiotów – w czasie zmiany roboczej wydatek ten nie może przekraczać 5000 kJ, a przy pracy dorywczej 20 kJ/min. (ust. 3 dodany w § 6 rozp. podstawowego). Normy dotyczące wydatku energetycznego dla mężczyzn zawarto natomiast w ust. 4 w § 6 omawianego rozp.,
- nadaniu nowego brzmienia Rozdziałowi 3 w rozp. MPiPS z dn. 14.03.2000 r. zatytułowanego „Ręczne przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika” (§ 13-16). Zmiany w tej części mają na celu uwzględnienie dopuszczalnych dla kobiet norm odnoszących się do ręcznego transportu przedmiotów – normy te włączono do katalogu wartości określonych dotychczas wyłącznie dla mężczyzn,
- nadaniu nowego brzmienia tytułowi Rozdziału 4 MPiPS z dn. 14.03.2000 r. – obecnie rozdział ten zatytułowany jest „Zespołowe ręczne przemieszczanie przedmiotów”. W tej części również uwzględnione zostały odrębne dopuszczalne normy dla kobiet, przy założeniu, że normy te stanowić powinny 40% norm ustalonych dla mężczyzn.
Przepis przejściowy (§ 2 rozp. MRPiPS z dn. 25.04.2017 r.) przewiduje, iż do dnia 31.01.2018 r. masa ręcznie przetaczanych przedmiotów, o których mowa w § 16 pkt 1 rozp. MPiPS z dn. 14.03.2000 r., w brzmieniu nadanym rozp. zmieniającym, nie może przekraczać 300 kg na jednego mężczyznę. Chodzi w tym przypadku o przetaczanie i wtaczanie przedmiotów o kształtach okrągłych (w szczególności beczek, rur o dużych średnicach) po terenie poziomym o twardej i gładkiej nawierzchni.
Maciej Ofierski
