Dnia 09.12.2016 r. weszła w życie ustawa z dn. 01.12.2016 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1985), której głównym celem jest objęcie subwencją oświatową dzieci 6-letnich i starszych realizujących wychowanie przedszkolne.
Jak wyjaśnia ustawodawca, potrzeba zwiększonego wsparcia dla dzieci 6-letnich jest związana ze zniesieniem obowiązku szkolnego dla tych dzieci. Przypomnijmy: przed tą zmianą dzieci 6-letnie miały obowiązek rozpoczynania nauki w szkole, a w konsekwencji były uwzględniane w kwocie subwencji oświatowej oraz finansowane jak każde dziecko szkoły podstawowej. Po cofnięciu reformy …
(…) obniżającej wiek szkolny część dzieci 6-letnich pozostaje w wychowaniu przedszkolnym.
Omawiana nowelizacja jest realizacją zapowiedzi MEN, zgodnie z którą od 2017 r. edukacja wszystkich 6-latków ma być finansowana z subwencji oświatowej – niezależnie od tego, czy będą się one uczyły w I klasie szkoły podstawowej, czy w przedszkolu. W związku z powyższym wprowadzono zmiany w:
- art. 14 ust. 5 pkt 1 ustawy o systemie oświaty – doprecyzowanie, że rada gminy określa wysokość opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego przez dzieci w wieku do lat 5; jest to równoznaczne ze zniesieniem możliwości pobierania opłat za dzieci w wieku 6 lat i starsze;
- art. 14d ust. 1 u.s.o. – zawężenie zakresu stosowania dotacji celowej na dofinansowanie wychowania przedszkolnego do dzieci w wieku do lat 5;
- art. 14d ust. 3, 6 i 8 u.s.o. – doprecyzowanie, że wysokość dotacji celowej na dofinansowanie wychowania przedszkolnego oblicza się na podstawie liczby dzieci w wieku do lat 5 korzystających z wychowania przedszkolnego na obszarze danej gminy.
UWAGA: Omawiana nowelizacja nadała nowe brzmienie niektórym przepisom ustawy z dn. 23.06.2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1010). W rezultacie art. 79a ust. 2, art. 80 ust. 2a, 2d i 2db, art. 90 ust. 1k, 1ka, 1l, 2c, 2e i 2eb u.s.o. –zaczną obowiązywać 01.01.2017 r. w brzmieniu ustalonym przez ustawę z dn. 01.12.2016 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1985). Jak łatwo zauważyć, są to przepisy dotyczące rozliczania się gmin między sobą w przypadku, gdy dziecko korzysta z wychowania przedszkolnego w gminie, której nie jest mieszkańcem. Otóż konieczność rozliczania się między gminami dotyczy tylko dzieci objętych wychowani przedszkolnym, ponieważ gminy finansują edukację przedszkolną z dochodów własnych wspomaganych dotacją z budżetu państwa.
W przypadku uczniów szkół finansowanych w ramach subwencji oświatowej nie zachodzi potrzeba rozliczania się, ponieważ subwencję na ucznia otrzymuje samorząd, który prowadzi lub dotuje szkołę, do której uczeń uczęszcza, niezależnie od jego miejsca zamieszkania. Objęcie finansowaniem w ramach subwencji oświatowej dzieci 6-letnich i starszych powoduje, że należy wobec tych dzieci zastosować przepisy analogiczne jak w przypadku uczniów szkół. Oznacza to, że dzieci w wieku 6 lat i powyżej należy wyłączyć z przepisów dotyczących rozliczania się gmin w zakresie pokrycia kosztów dotacji lub kosztów edukacji przedszkolnej.
Jak wyjaśnia rząd, objęcie dodatkowym wsparciem finansowym dzieci w wieku 6 lat i powyżej pozostających w wychowaniu przedszkolnym zwiększy wydatki na ten cel w 2017 r. o ok. 1 mld zł (efekt ten został uwzględniony w ustawie budżetowej na rok 2017). Trzeba jednak pamiętać, że konsekwencją objęcia 6-letnich przedszkolaków subwencją oświatową będzie brak potrzeby uwzględniania tych dzieci we wsparciu w postaci dotacji celowej. Umożliwi to zmniejszenie maksymalnych limitów wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na tę dotację. Z tego względu w ustawie z dn. 13.06.2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 827, z późn. zm.) znowelizowano art. 16 ust. 1 i ustalono nowy maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na dotację celową na dofinansowanie zadań gmin w zakresie wychowania przedszkolnego dzieci w wieku do lat 5:
- w 2017 r. – 1.374 mln zł;
- w 2018 r. – 1.404 mln zł;
- w 2019 r. – 1.426 mln zł;
- w 2020 r. – 1.483 mln zł;
- w 2021 r. – 1.534 mln zł;
- w 2022 r. – 1.610 mln zł;
- w 2023 r. – 1.671 mln zł;
- w 2024 r. – 1.732 mln zł;
- w 2025 r. – 1.785 mln zł;
- w 2026 r. – 1.832 mln zł.
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego
Redakcja Kraków
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 13.11.2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – Dz.U. z 2016 r. poz. 198 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 07.09.1991 r. o systemie oświaty – Dz.U. z 2016 r. poz. 1943 z późn. zm.
