Dz.U. 2023.2175
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki
z dnia 6 października 2023 r.
w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2023 r. poz. 2175
Na podstawie art. 117 ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900, 1672, 1718 i 2005) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) rodzaje publicznych placówek kształcenia ustawicznego oraz zadania publicznych placówek kształcenia ustawicznego, centrów kształcenia zawodowego oraz branżowych centrów umiejętności;
2) warunki, organizację i tryb prowadzenia kształcenia ustawicznego w poszczególnych formach pozaszkolnych, w tym wymogi, jakie powinien spełniać program nauczania;
3) sposoby potwierdzania efektów kształcenia uzyskanych w wyniku ukończenia kształcenia prowadzonego w poszczególnych formach pozaszkolnych;
4) wzory dokumentów wydawanych po ukończeniu kształcenia prowadzonego w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1–4a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, zwanej dalej „ustawą”, a w przypadku formy pozaszkolnej, o której mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy — zakres informacji, jakie umieszcza się na zaświadczeniu wydawanym po ukończeniu kształcenia w tej formie;
5) przypadki, w których turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników może być prowadzony w więcej niż jednym zawodzie;
6) tryb zwalniania osób, o których mowa w art. 117 ust. 12 ustawy, z całości lub części opłat za kształcenie prowadzone w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2, 3, 4a i 5 ustawy, oraz warunki i tryb zwrotu opłaty w przypadkach określonych w art. 117 ust. 11 ustawy.
§ 2.
Publicznymi placówkami kształcenia ustawicznego są centra kształcenia ustawicznego.
§ 3.
1. Centrum kształcenia ustawicznego prowadzi kształcenie ustawiczne w:
1) formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1–3 i 5 ustawy;
2) szkołach dla dorosłych, branżowych szkołach II stopnia lub szkołach policealnych, jeżeli takie szkoły wchodzą w skład centrum kształcenia ustawicznego.
2. Centrum kształcenia ustawicznego może realizować zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu wynikające z programu nauczania danego zawodu.
§ 4.
1. Publiczne centrum kształcenia zawodowego:
1) realizuje zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu wynikające z programu nauczania danego zawodu, polegające w szczególności na prowadzeniu:
a) zajęć praktycznych dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a lit. a ustawy, zwanych dalej „szkołami prowadzącymi kształcenie zawodowe”, w zakresie całego lub części programu nauczania danego zawodu,
b) zajęć uzupełniających dla młodocianych pracowników, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy, lub
2) prowadzi turnusy dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 4 ustawy, zwane dalej „turnusami”.
2. Publiczne centrum kształcenia zawodowego może prowadzić:
1) kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1–3 i 5 ustawy;
2) dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników zatrudnionych u pracodawców w celu nauki zawodu i uczęszczających do branżowych szkół I stopnia — w zakresie kształcenia zawodowego teoretycznego, w przypadku gdy branżowa szkoła I stopnia nie ma możliwości zrealizowania części tego kształcenia.
§ 5.
1. Publiczne branżowe centrum umiejętności realizuje następujące zadania:
1) integruje szkoły, placówki kształcenia ustawicznego, centra kształcenia zawodowego, uczelnie oraz podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1a ustawy, które prowadzą działalność w zakresie dziedziny zawodowej określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 46c ust. 1 ustawy, zwanej dalej „dziedziną zawodową”, w zakresie której dane centrum jest branżowo ukierunkowane, w tym upowszechnia informacje o możliwościach współpracy w środowisku branżowym, ułatwia im nawiązywanie współpracy, pośredniczy w kontaktach między nimi i wspiera przełamywanie potencjalnych barier we współpracy między nimi;
2) w ramach działalności edukacyjno-szkoleniowej, o której mowa w art. 4 pkt 30a lit. a ustawy:
a) prowadzi branżowe szkolenia zawodowe, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 4a ustawy, dla uczniów i osób, o których mowa w § 21,
b) prowadzi turnusy,
c) prowadzi szkolenia branżowe, o których mowa w art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r. poz. 984, 1234, 1586, 1672 i 2005),
d) prowadzi kursy, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, przygotowujące do uzyskania kwalifikacji sektorowej, o której mowa w art. 2 pkt 11b ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226 oraz z 2023 r. poz. 2005),
e) przeprowadza egzamin zawodowy, o którym mowa w rozdziale 3b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230 oraz z 2023 r. poz. 1234 i 2005), z zakresu danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie szkolnictwa branżowego przyporządkowanym do dziedziny zawodowej, w zakresie której dane centrum jest branżowo ukierunkowane;
3) w ramach działalności wspierającej współpracę szkół, placówek i uczelni z pracodawcami, o której mowa w art. 4 pkt 30a lit. b ustawy:
a) wspiera szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w realizacji ich zadań wynikających z art. 68 ust. 7c ustawy,
b) wspiera uczelnie w realizacji zadań związanych ze współpracą z pracodawcami, w szczególności wynikających z art. 62 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, 1088, 1234, 1672, 1872 i 2005),
c) pozyskuje od pracodawców, za pośrednictwem organizacji branżowej właściwej dla danej dziedziny zawodowej, informacje dotyczące zapotrzebowania na zawody, kwalifikacje i umiejętności w danej dziedzinie zawodowej i przekazuje je, w terminie do dnia 31 sierpnia każdego roku, Instytutowi Badań Edukacyjnych w Warszawie do wykorzystania w opracowywaniu danych, w oparciu o które jest ustalana coroczna prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy, o której mowa w art. 46b ust. 1 ustawy,
d) prowadzi inne działania wspierające współpracę szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych, placówek i uczelni z pracodawcami;
4) w ramach działalności innowacyjno-rozwojowej upowszechniającej wiedzę i nowe technologie oraz transformację ekologiczną i cyfrową, o której mowa w art. 4 pkt 30a lit. c ustawy:
a) zapewnia transfer wiedzy i nowych technologii do systemu oświaty oraz systemu szkolnictwa wyższego i nauki, w tym upowszechnia innowacje w danej dziedzinie zawodowej oraz wyniki badań i analiz dotyczące danej dziedziny zawodowej,
b) upowszechnia zmiany zachodzące w zawodach związanych z daną dziedziną zawodową wynikające z wyzwań transformacji ekologicznej i cyfrowej, w tym w zakresie inwestowania w technologie przyjazne dla środowiska, wspierania innowacji przemysłowych, obniżania emisyjności gospodarki i wprowadzania rozwiązań cyfrowych,
c) upowszechnia nowatorskie rozwiązania w kształceniu zawodowym związane z daną dziedziną zawodową;
5) w ramach działalności wspierającej realizację doradztwa zawodowego dla uczniów i aktywizację zawodową studentów, doktorantów i absolwentów studiów, o której mowa w art. 4 pkt 30a lit. d ustawy:
a) wspiera szkoły w realizacji zadań w zakresie doradztwa zawodowego wynikających z art. 26a ust. 1 i 2 ustawy,
b) wspiera uczelnie w realizacji zadań wynikających z art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 pkt 16a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 735, 1429, 1723 i 1737),
c) promuje zawody i kierunki kształcenia związane z daną dziedziną zawodową,
d) wspiera osoby z niepełnosprawnościami w wejściu na rynek pracy w danej dziedzinie zawodowej.
2. Publiczne branżowe centrum umiejętności może:
1) prowadzić kursy, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, inne niż określone w ust. 1 pkt 2 lit. d;
2) realizować zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu wynikające z programu nauczania danego zawodu, polegające w szczególności na prowadzeniu:
a) zajęć praktycznych dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, w zakresie całego lub części programu nauczania danego zawodu,
b) zajęć uzupełniających dla młodocianych pracowników, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy;
3) prowadzić dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników zatrudnionych u pracodawców w celu nauki zawodu i uczęszczających do branżowych szkół I stopnia — w zakresie kształcenia zawodowego teoretycznego, w przypadku gdy branżowa szkoła I stopnia nie ma możliwości zrealizowania części tego kształcenia.
3. Publiczne branżowe centrum umiejętności współpracuje ze szkołami podstawowymi i szkołami ponadpodstawowymi, z uczelniami oraz pracodawcami również w zakresie udostępniania infrastruktury dydaktyczno-lokalowej na cele edukacyjno-szkoleniowe.
§ 6.
1. Centra kształcenia ustawicznego, publiczne centra kształcenia zawodowego i publiczne branżowe centra umiejętności współpracują z:
1) pracodawcami w zakresie:
a) organizacji i prowadzenia kształcenia praktycznego,
b) przygotowania oferty kształcenia w formach pozaszkolnych, zgodnej z oczekiwaniami pracodawców,
c) kształcenia ustawicznego pracowników;
2) urzędami pracy w zakresie szkolenia osób zarejestrowanych w tych urzędach;
3) innymi podmiotami prowadzącymi kształcenie ustawiczne w zakresie realizacji zadań statutowych tych centrów.
2. Centra kształcenia ustawicznego, publiczne centra kształcenia zawodowego i publiczne branżowe centra umiejętności mogą prowadzić współpracę międzynarodową w zakresie realizowanych zadań.
§ 7.
Publiczne centrum kształcenia zawodowego może współpracować z placówkami doskonalenia nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności zawodowych nauczycieli kształcenia zawodowego.
§ 8.
1. Minimalna liczba godzin kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej dla danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, zwanej dalej „podstawą programową kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego”, z tym że w przypadku kwalifikacyjnego kursu zawodowego prowadzonego w formie zaocznej minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego nie może być mniejsza niż 65% minimalnej liczby godzin kształcenia zawodowego określonej dla danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
2. Liczba słuchaczy uczestniczących w kwalifikacyjnym kursie zawodowym prowadzonym przez publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe, centra kształcenia ustawicznego lub publiczne centra kształcenia zawodowego wynosi co najmniej 20. Za zgodą organu prowadzącego liczba słuchaczy może być mniejsza niż 20.
§ 9.
Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany poinformować okręgową komisję egzaminacyjną właściwą ze względu na miejsce prowadzenia tego kursu o rozpoczęciu kształcenia na tym kursie w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia tego kształcenia. Informacja zawiera:
1) nazwę i adres podmiotu prowadzącego kwalifikacyjny kurs zawodowy;
2) nazwę i symbol cyfrowy zawodu oraz symbol i nazwę kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie zgodne z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, zwaną dalej „klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego”;
3) termin rozpoczęcia i zakończenia kwalifikacyjnego kursu zawodowego;
4) liczbę słuchaczy kwalifikacyjnego kursu zawodowego, a w przypadku kwalifikacyjnego kursu zawodowego prowadzonego przez branżową szkołę II stopnia — liczbę słuchaczy kwalifikacyjnego kursu zawodowego niebędących słuchaczami branżowej szkoły II stopnia.
§ 10.
1. Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym posiadająca:
1) dyplom zawodowy,
2) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe lub inny równorzędny,
3) świadectwo uzyskania tytułu zawodowego, dyplom uzyskania tytułu mistrza lub inny równorzędny,
4) świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski,
5) świadectwo ukończenia szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe,
6) świadectwo ukończenia liceum profilowanego,
7) certyfikat kwalifikacji zawodowej,
8) świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie,
9) zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego,
10) branżowy certyfikat umiejętności
— jest zwalniana z zajęć dotyczących odpowiednio treści kształcenia zrealizowanych lub efektów kształcenia uzyskanych w dotychczasowym procesie kształcenia, jeżeli sposób organizacji kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym umożliwia takie zwolnienie.
2. Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym, którego program przewiduje przygotowanie do kierowania pojazdem silnikowym, posiadająca prawo jazdy odpowiedniej kategorii jest zwalniana z zajęć przygotowujących do kierowania pojazdem silnikowym realizowanych na tym kursie.
3. Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym, którego program przewiduje naukę języka migowego, będąca osobą niewidomą albo słabowidzącą jest zwalniana z zajęć języka migowego realizowanych na tym kursie.
4. Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym posiadająca zaświadczenie o ukończeniu kursu umiejętności zawodowych, o którym mowa w § 13 ust. 2, jest zwalniana z zajęć dotyczących efektów kształcenia uzyskanych na tym kursie.
5. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, 2 i 4, następuje po przedłożeniu podmiotowi prowadzącemu kwalifikacyjny kurs zawodowy dokumentu uprawniającego do zwolnienia z zajęć realizowanych na tym kursie, o których mowa w ust. 1, 2 i 4.
§ 11.
1. Kwalifikacyjny kurs zawodowy kończy się zaliczeniem przeprowadzanym w sposób ustalony i w formie ustalonej przez podmiot prowadzący ten kurs.
2. Osoba, która uzyskała zaliczenie, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 12.
Minimalna liczba godzin kształcenia na kursie umiejętności zawodowych:
1) w przypadku kształcenia w zakresie jednej z części efektów kształcenia wyodrębnionych w ramach danej kwalifikacji — jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia określonej dla danej części efektów kształcenia w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego;
2) w przypadku kształcenia w zakresie efektów kształcenia właściwych dla dodatkowych umiejętności zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy — nie może być mniejsza niż 50 godzin.
§ 13.
1. Kurs umiejętności zawodowych kończy się zaliczeniem przeprowadzanym w sposób ustalony i w formie ustalonej przez podmiot prowadzący ten kurs.
2. Osoba, która uzyskała zaliczenie, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu umiejętności zawodowych, którego wzór określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 14.
Minimalny wymiar kształcenia na kursie kompetencji ogólnych wynosi 30 godzin.
§ 15.
1. Kurs kompetencji ogólnych kończy się zaliczeniem przeprowadzanym w sposób ustalony i w formie ustalonej przez podmiot prowadzący ten kurs.
2. Osoba, która uzyskała zaliczenie, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu kompetencji ogólnych, którego wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 16.
1. Turnus jest organizowany dla młodocianych pracowników dokształcających się teoretycznie w zakresie danego zawodu szkolnictwa branżowego nauczanego w branżowej szkole I stopnia.
2. Program nauczania realizowany na turnusie uwzględnia zakres dokształcania teoretycznego określony w skierowaniu, o którym mowa w § 18 ust. 1.
3. W ramach turnusu są realizowane zajęcia w wymiarze odpowiednim do zakresu dokształcania teoretycznego określonego w skierowaniu, o którym mowa w § 18 ust. 1.
4. Turnus może być organizowany w zakresie dwóch zawodów przyporządkowanych do tej samej branży określonej w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, jeżeli jeden z tych zawodów jest określony w tej klasyfikacji jako zawód o charakterze pomocniczym w stosunku do drugiego zawodu.
5. Liczba młodocianych pracowników uczestniczących w turnusie organizowanym przez publiczną szkołę prowadzącą kształcenie zawodowe, publiczne centrum kształcenia zawodowego lub publiczne branżowe centrum umiejętności wynosi co najmniej 20. Za zgodą organu prowadzącego liczba młodocianych pracowników uczestniczących w turnusie może być mniejsza niż 20.
§ 17.
W przypadkach losowych dyrektor publicznej szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, publicznego centrum kształcenia zawodowego lub publicznego branżowego centrum umiejętności może zorganizować w ramach turnusu konsultacje indywidualne w wymiarze co najmniej 55 godzin.
§ 18.
1. Młodociany pracownik jest przyjmowany na turnus na podstawie skierowania wydanego przez:
1) pracodawcę albo
2) branżową szkołę I stopnia — w przypadku gdy branżowa szkoła I stopnia nie ma możliwości zrealizowania kształcenia zawodowego teoretycznego.
2. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) imię (imiona) i nazwisko młodocianego pracownika;
2) numer PESEL młodocianego pracownika, a w przypadku młodocianego pracownika nieposiadającego numeru PESEL — serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
3) nazwę pracodawcy albo branżowej szkoły I stopnia kierujących młodocianego pracownika na turnus;
4) nazwę i symbol cyfrowy zawodu zgodne z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego;
5) zakres dokształcania teoretycznego.
3. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1, składa się odpowiednio do dyrektora szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, centrum kształcenia zawodowego lub branżowego centrum umiejętności w określonym przez nich terminie.
§ 19.
1. W trakcie turnusu ocenianiu podlegają osiągnięcia edukacyjne młodocianego pracownika i jego zachowanie.
2. Do oceniania, o którym mowa w ust. 1, przepisy rozdziału 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w zakresie oceniania uczniów w szkołach dla dzieci i młodzieży stosuje się odpowiednio.
§ 20.
1. Młodociany pracownik, który ukończył turnus, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników, którego wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
2. Organizator turnusu przekazuje, za pośrednictwem operatora pocztowego lub drogą elektroniczną, kopię zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, odpowiednio pracodawcy lub branżowej szkole I stopnia, o których mowa w § 18 ust. 1.
§ 21.
Minimalna liczba godzin kształcenia na branżowym szkoleniu zawodowym wynosi:
1) dla uczniów — co najmniej 15 godzin zgodnie z art. 4 pkt 35d ustawy;
2) dla osób innych niż uczniowie, w szczególności dla studentów, doktorantów, nauczycieli akademickich, pracowników oraz instruktorów praktycznej nauki zawodu — co najmniej 30 godzin.
§ 22.
1. Branżowe szkolenie zawodowe kończy się egzaminem przeprowadzanym w sposób ustalony i w formie ustalonej przez branżowe centrum umiejętności.
2. Egzamin, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza komisja powołana przez dyrektora branżowego centrum umiejętności, w skład której wchodzą:
1) dyrektor branżowego centrum umiejętności lub wyznaczona przez niego osoba;
2) osoba lub osoby prowadzące zajęcia na danym branżowym szkoleniu zawodowym;
3) przedstawiciel organizacji branżowej właściwej dla danej dziedziny zawodowej.
3. Egzamin, o którym mowa w ust. 1, nie może być przeprowadzany z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
4. Osoba, która zdała egzamin, o którym mowa w ust. 1, otrzymuje branżowy certyfikat umiejętności, którego wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§ 23.
1. Kurs, o którym mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, jest prowadzony według programu nauczania uwzględniającego treści:
1) ustalone przez placówkę kształcenia ustawicznego, centrum kształcenia zawodowego lub branżowe centrum umiejętności albo
2) określone w przepisach dotyczących uzyskiwania i uzupełniania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych lub zmiany kwalifikacji zawodowych.
2. Częstotliwość zajęć na kursie, o którym mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, i formę zaliczenia tego kursu ustala placówka kształcenia ustawicznego, centrum kształcenia zawodowego lub branżowe centrum umiejętności prowadzące ten kurs.
3. Osoba, która uzyskała zaliczenie kursu, o którym mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu tego kursu. W przypadku kursu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, zaświadczenie wydaje się na wniosek osoby, która ukończyła ten kurs.
4. Zaświadczenie o ukończeniu kursu, o którym mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy, zawiera:
1) imię (imiona) i nazwisko uczestnika kursu;
2) numer PESEL uczestnika kursu, a w przypadku uczestnika nieposiadającego numeru PESEL — serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
3) nazwę kursu;
4) wymiar godzin kształcenia na kursie;
5) nazwę i adres odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego, centrum kształcenia zawodowego lub branżowego centrum umiejętności prowadzących kurs;
6) datę wydania zaświadczenia i numer zaświadczenia zgodny z numerem w ewidencji, o której mowa w § 25 ust. 2 pkt 3 lit. a tiret piąte;
7) podpis dyrektora odpowiednio placówki kształcenia ustawicznego, centrum kształcenia zawodowego lub branżowego centrum umiejętności prowadzących kurs.
§ 24.
1. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1–4 ustawy, zapewniają:
1) kadrę dydaktyczną posiadającą kwalifikacje określone odpowiednio w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela lub art. 120 ust. 4 ustawy;
2) odpowiednie pomieszczenia wyposażone w sprzęt i pomoce dydaktyczne umożliwiające prawidłową realizację kształcenia;
3) bezpieczne i higieniczne warunki pracy i nauki;
4) warunki organizacyjne i techniczne umożliwiające udział w kształceniu osobom niepełnosprawnym;
5) nadzór służący podnoszeniu jakości prowadzonego kształcenia.
2. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 4a i 5 ustawy, zapewniają kadrę dydaktyczną posiadającą kwalifikacje zawodowe odpowiednie do rodzaju prowadzonego kształcenia i spełniają wymagania określone w ust. 1 pkt 2–5.
3. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zapewniają:
1) dostęp do oprogramowania, które umożliwia synchroniczną i asynchroniczną interakcję między słuchaczami lub uczestnikami a osobami prowadzącymi zajęcia;
2) materiały dydaktyczne przygotowane w formie dostosowanej do kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;
3) bieżącą kontrolę postępów w nauce słuchaczy lub uczestników, weryfikację ich wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, w formie i terminach ustalonych przez podmiot prowadzący kształcenie;
4) bieżącą kontrolę aktywności osób prowadzących zajęcia.
4. Podmioty, o których mowa w ust. 3, przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość organizują szkolenie dla słuchaczy lub uczestników dotyczące metod i zasad kształcenia oraz obsługi wykorzystywanego oprogramowania.
5. Zaliczenie kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nie może odbywać się z wykorzystaniem tych metod i technik.
6. Wymiar godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość określa podmiot prowadzący kształcenie ustawiczne z wykorzystaniem tych metod i technik.
7. Turnusy, branżowe szkolenia zawodowe oraz zajęcia praktyczne i laboratoryjne realizowane w ramach kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych nie mogą być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość.
8. Kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzone w formie:
1) dziennej — odbywa się przez 5 lub 6 dni w tygodniu;
2) stacjonarnej — odbywa się przez 3 lub 4 dni w tygodniu;
3) zaocznej — odbywa się co 2 tygodnie przez 2 dni, a w uzasadnionych przypadkach — co tydzień przez 2 dni.
§ 25.
1. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzą dokumentację dla każdej formy prowadzonego kształcenia.
2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, obejmuje:
1) program nauczania;
2) dziennik zajęć;
3) ewidencje wydanych:
a) zaświadczeń o ukończeniu:
— kwalifikacyjnego kursu zawodowego,
— kursu umiejętności zawodowych,
— kursu kompetencji ogólnych,
— turnusu dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników,
— kursu, o którym mowa w art. 117 ust. 1a pkt 5 ustawy,
b) branżowych certyfikatów umiejętności;
4) protokół przeprowadzonego zaliczenia albo egzaminu.
3. Do dziennika zajęć wpisuje się:
1) imiona i nazwiska słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kształcenia w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2–5 ustawy;
2) liczbę godzin zajęć;
3) tematy zajęć.
4. W dzienniku zajęć odnotowuje się obecność słuchaczy i uczestników, o których mowa w ust. 3 pkt 1.
5. Dziennik zajęć może być prowadzony w postaci papierowej lub w postaci elektronicznej.
6. Prowadzenie dziennika w postaci elektronicznej, zwanego dalej „dziennikiem elektronicznym”, wymaga:
1) zachowania selektywności dostępu do danych stanowiących dziennik elektroniczny;
2) zabezpieczenia danych stanowiących dziennik elektroniczny przed dostępem osób nieuprawnionych;
3) zabezpieczenia danych stanowiących dziennik elektroniczny przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub utratą;
4) rejestrowania historii zmian i ich autorów;
5) umożliwienia bezpłatnego wglądu do dziennika elektronicznego słuchaczom i uczestnikom kształcenia w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 1–3, 4a i 5 ustawy, w zakresie ich dotyczącym;
6) umożliwienia bezpłatnego wglądu do dziennika elektronicznego rodzicom uczestników turnusów, w zakresie dotyczącym ich dzieci, a także pracodawcy lub branżowej szkole I stopnia, o których mowa w § 18 ust. 1.
7. System informatyczny służący do prowadzenia dziennika elektronicznego zapewnia możliwość eksportu danych do formatu XML oraz wydruku dziennika elektronicznego w postaci papierowej.
8. W przypadku prowadzenia dziennika elektronicznego wpisanie przez prowadzącego zajęcia w dzienniku elektronicznym tematu zajęć jest równoznaczne z potwierdzeniem przeprowadzenia tych zajęć.
9. W terminie 10 dni od dnia zakończenia kształcenia dane stanowiące dziennik elektroniczny zapisuje się na informatycznym nośniku danych, według stanu na dzień zakończenia kształcenia, w sposób zapewniający możliwość:
1) sprawdzenia integralności danych stanowiących dziennik elektroniczny przez zastosowanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego;
2) weryfikacji kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub danych identyfikujących;
3) odczytania danych stanowiących dziennik elektroniczny w okresie przewidzianym dla prowadzenia dziennika zajęć.
10. Ewidencje, o których mowa w ust. 2 pkt 3, zawierają:
1) imię (imiona), nazwisko oraz numer PESEL osoby, której wydano zaświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a, albo branżowy certyfikat umiejętności, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL — serię i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
2) datę wydania zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a, albo branżowego certyfikatu umiejętności;
3) numer zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a, albo branżowego certyfikatu umiejętności;
4) potwierdzenie odbioru zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a, albo branżowego certyfikatu umiejętności.
§ 26.
1. Kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych jest prowadzone na podstawie programu nauczania, który zawiera:
1) nazwę formy kształcenia;
2) czas trwania, liczbę godzin kształcenia i sposób jego organizacji;
3) wymagania wstępne dla uczestników i słuchaczy, które w przypadku słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych i uczestników kursów umiejętności zawodowych uwzględniają także szczególne uwarunkowania związane z kształceniem w danym zawodzie lub kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie, określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego;
4) cele kształcenia i sposoby ich osiągania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kształcenia w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2–5 ustawy, w zależności od ich potrzeb i możliwości;
5) plan nauczania określający nazwę zajęć oraz ich wymiar;
6) treści nauczania w zakresie poszczególnych zajęć, z tym że w przypadku branżowego szkolenia zawodowego treści nauczania są opisane w formie oczekiwanych efektów kształcenia: wiedzy lub umiejętności zawodowych w zakresie jednej z dziedzin zawodowych, przydatnych do wykonywania zawodu, w tym kształtujących umiejętności cyfrowe i umiejętności związane z transformacją ekologiczną;
7) opis efektów kształcenia;
8) wykaz literatury oraz niezbędnych środków i materiałów dydaktycznych;
9) sposób i formę przeprowadzenia zaliczenia albo egzaminu, ustalone zgodnie z § 11 ust. 1, § 13 ust. 1, § 15 ust. 1 i § 22 ust. 1.
2. Program nauczania realizowany na kwalifikacyjnym kursie zawodowym, w zakresie danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie szkolnictwa branżowego, uwzględnia ogólne cele i zadania kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, a także:
1) cele kształcenia,
2) efekty kształcenia i kryteria weryfikacji tych efektów,
3) warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w którym została wyodrębniona dana kwalifikacja,
4) minimalną liczbę godzin kształcenia dla danej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie
— określone dla danej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie szkolnictwa branżowego w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.
§ 27.
1. Centra kształcenia ustawicznego, publiczne centra kształcenia zawodowego i publiczne branżowe centra umiejętności sporządzają na każdy rok szkolny plan kształcenia zawierający:
1) wykaz pozaszkolnych form kształcenia;
2) czas trwania kształcenia i wymiar godzin kształcenia realizowanego w poszczególnych formach pozaszkolnych;
3) planowaną liczbę słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kształcenia w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2, 3, 4a i 5 ustawy;
4) nazwę i symbol cyfrowy zawodu oraz symbol i nazwę kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie zgodne z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego — w przypadku kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym i kursie umiejętności zawodowych.
2. Publiczne centra kształcenia zawodowego i publiczne branżowe centra umiejętności prowadzące turnusy sporządzają również plan dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników na dany rok szkolny na podstawie skierowań, o których mowa w § 18 ust. 1, zawierający:
1) liczbę młodocianych pracowników, dla których ma być prowadzone dokształcanie teoretyczne;
2) wykaz zawodów, w których ma być prowadzone dokształcanie teoretyczne, zawierający nazwy i symbole cyfrowe tych zawodów zgodne z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego;
3) zakres dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników.
3. Plany, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględnia się w arkuszu organizacji centrum kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego i publicznego branżowego centrum umiejętności.
§ 28.
Warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu w centrach kształcenia ustawicznego, publicznych centrach kształcenia zawodowego i publicznych branżowych centrach umiejętności w ramach realizacji zadań, o których mowa odpowiednio w § 3 ust. 2, § 4 ust. 1 pkt 1 i § 5 ust. 2 pkt 2, a także warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu na kwalifikacyjnych kursach zawodowych oraz kursach umiejętności zawodowych określają przepisy wydane na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy.
§ 29.
1. Osoba o niskich dochodach, o której mowa w art. 117 ust. 12 ustawy, może złożyć wniosek o zwolnienie w całości lub w części z opłaty za kształcenie prowadzone w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2, 3, 4a i 5 ustawy.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora publicznej szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, centrum kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego lub publicznego branżowego centrum umiejętności prowadzących kształcenie w danej formie pozaszkolnej.
3. Dyrektor publicznej szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, centrum kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego lub publicznego branżowego centrum umiejętności prowadzących kształcenie w danej formie pozaszkolnej rozpatruje wniosek, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia jego złożenia.
§ 30.
1. Osoba, która wniosła opłatę za kształcenie prowadzone w formach pozaszkolnych, o których mowa w art. 117 ust. 1a pkt 2, 3, 4a i 5 ustawy, może złożyć wniosek o zwrot tej opłaty w przypadkach, o których mowa w art. 117 ust. 11 ustawy.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, wraz z uzasadnieniem wskazującym powody uniemożliwiające podjęcie kształcenia w danej formie pozaszkolnej składa się do dyrektora publicznej szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, centrum kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego lub publicznego branżowego centrum umiejętności prowadzących kształcenie w danej formie pozaszkolnej, w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia kursu.
3. Dyrektor publicznej szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, centrum kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego lub publicznego branżowego centrum umiejętności prowadzących kształcenie w danej formie pozaszkolnej rozpatruje wniosek, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia jego złożenia.
§ 31.
Kształcenie ustawiczne na kursach umiejętności zawodowych w zakresie efektów kształcenia właściwych dla dodatkowych umiejętności zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, na których minimalna liczba godzin kształcenia jest mniejsza niż 50 godzin, rozpoczętych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, prowadzi się w dotychczasowym wymiarze do zakończenia tych kursów.
§ 32.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. [tj. dnia 11.10.2023 r. — przyp. redakcji]*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz. U. poz. 652), które utraciło moc z dniem 27 września 2023 r. w związku z wejściem w życie art. 1 pkt 17 lit. f ustawy z dnia 30 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2005).
