W rozdziale 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (u.f.z.o.), zatytułowanym „Rozliczenia finansowe między jednostkami samorządu terytorialnego”, zawarto przepisy, które wskazują, jak gminy powinny rozliczać się między sobą w zakresie pokrycia kosztów dotacji lub kosztów edukacji przedszkolnej, w przypadku gdy dziecko korzysta z wychowania przedszkolnego w gminie, której nie jest mieszkańcem.
Ustawodawca wprowadził mechanizmy zapewniające gminie, na terenie której znajduje się dana placówka przedszkolna, refundację kosztów wychowania przedszkolnego, jeżeli do tej placówki uczęszcza dziecko spoza terenu tej gminy. Do zwrotu kosztów zobowiązana jest gmina, której mieszkańcem jest to dziecko. Dzieje się tak dlatego, że w takim przypadku to gmina, w której dziecko nie mieszka, ponosi faktyczne wydatki związane z zapewnieniem mu edukacji przedszkolnej.
Przez placówkę wychowania przedszkolnego należy tu rozumieć: przedszkole, oddział przedszkolny w szkole podstawowej oraz inną formę wychowania przedszkolnego.
We wszystkich niżej wymienionych przypadkach, poza ostatnim, przepisy dotyczą uczniów objętych wychowaniem przedszkolnym do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończą 6 lat, którzy nie są uczniami niepełnosprawnymi.
Refundacja w przypadku gminnych placówek wychowania przedszkolnego
Zgodnie z art. 50 ust. 2 u.f.z.o. jeżeli do placówki wychowania przedszkolnego prowadzonej przez gminę uczęszcza uczeń niebędący jej mieszkańcem, to gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń, pokrywa koszty wychowania przedszkolnego tego ucznia w wysokości równej odpowiednio podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli, o której mowa w art. 12 ust. 1, podstawowej kwocie dotacji dla szkół podstawowych, w których zorganizowano oddział przedszkolny, o której mowa w art. 12 ust. 2, lub podstawowej kwocie dotacji dla innych form wychowania przedszkolnego, określonej dla gminy, w której uczeń uczęszcza do placówki wychowania przedszkolnego, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
O tym, co należy rozumieć przez podstawową kwotę dotacji dla innych form wychowania przedszkolnego, rozstrzyga art. 50 ust. 1 u.f.z.o.
Gmina, o której mowa powyżej, w związku z pokrywaniem kosztów wychowania przedszkolnego ucznia, który uczęszcza do placówki wychowania przedszkolnego na terenie innej gminy, może przetwarzać dane osobowe tego ucznia placówki wychowania przedszkolnego, w tym korzystać z systemów teleinformatycznych służących do gromadzenia danych osobowych.
Do rozliczeń finansowych między j.s.t., o których tu mowa, stosuje się odpowiednio przepisy art. 43 ust. 3–5 u.f.z.o.
Refundacja w przypadku niesamorządowych placówek wychowania przedszkolnego
Temu zagadnieniu poświęcone zostały przepisy art. 51 ust. 1–9 u.f.z.o. Należy pamiętać, że gmina, o której mowa we wszystkich niżej wymienionych przypadkach, w związku z pokrywaniem kosztów dotacji udzielonej zgodnie z przepisami u.f.z.o., może przetwarzać dane osobowe uczniów placówek wychowania przedszkolnego, a w tym celu korzystać z systemów teleinformatycznych służących do gromadzenia danych osobowych. Takie uprawnienie przysługuje jej na mocy art. 51 ust. 10 u.f.z.o.
Przedszkola publiczne niesamorządowe
Do publicznego przedszkola prowadzonego przez osobę prawną niebędącą j.s.t. lub osobę fizyczną może uczęszczać uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole. W takiej sytuacji gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 16 ust. 1, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1 u.f.z.o., przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Przedszkola niepubliczne z dotacją 100%
Z kolei jeżeli do niepublicznego przedszkola dotowanego w 100% uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole, to gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 17 ust. 1, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Przedszkola niepubliczne z dotacją 75%
Obowiązek refundacji pojawia się też wówczas, gdy do niepublicznego przedszkola dotowanego w 75% uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole. W takiej sytuacji gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 17 ust. 3, do wysokości iloczynu podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli określonej dla gminy dotującej i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych przedszkoli, o których mowa w art. 17 ust. 3, w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, pomniejszając powyższy iloczyn o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Jeżeli na terenie gminy zobowiązanej brak niepublicznego przedszkola, o którym mowa w art. 17 ust. 3, zamiast wskaźnika procentowego określonego powyżej przyjmuje się wskaźnik w wysokości 75%.
Niesamorządowe publiczne oddziały przedszkolne
Do refundacji dochodzi także wtedy, gdy do oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonej przez osobę prawną niebędącą j.s.t. lub osobę fizyczną uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę szkołę podstawową. W takiej sytuacji gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 18 ust. 1, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Niepubliczne oddziały przedszkolne z dotacją 100%
Jeżeli natomiast do oddziału przedszkolnego w niepublicznej szkole podstawowej dotowanego w 100% uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę szkołę podstawową, gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 19 ust. 1, pomniejszonej o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Niepubliczne oddziały przedszkolne z dotacją 75%
Obowiązek refundacji pojawia się także wtedy, gdy do oddziału przedszkolnego w niepublicznej szkole podstawowej dotowanego w 75% uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę szkołę podstawową. W takim przypadku gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 19 ust. 3 do wysokości iloczynu podstawowej kwoty dotacji dla szkół podstawowych, w których zorganizowano oddział przedszkolny, określonej dla gminy dotującej, i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych szkół podstawowych, w których zorganizowano oddział przedszkolny, o których mowa w art. 19 ust. 3, w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, pomniejszając powyższy iloczyn o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Jeżeli na terenie gminy zobowiązanej brak niepublicznej szkoły podstawowej, w której zorganizowano oddział przedszkolny, o której mowa w art. 19 ust. 3, zamiast wskaźnika procentowego określonego powyżej przyjmuje się wskaźnik w wysokości 75%.
Publiczne inne formy wychowania przedszkolnego
Obowiązek refundacji dotyczy także edukacji przedszkolnej realizowanej w innych formach wychowania przedszkolnego. Jeżeli do takiej placówki publicznej, tylko prowadzonej przez osobę prawną niebędącą j.s.t. lub osobę fizyczną, uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę inną formę, gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 20 ust. 1 do wysokości iloczynu podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli określonej dla gminy dotującej i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania publicznych innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 20 ust. 1, w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, pomniejszając powyższy iloczyn o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Jeżeli na terenie gminy zobowiązanej brak publicznej innej formy wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 20 ust. 1, zamiast wskaźnika procentowego określonego powyżej przyjmuje się wskaźnik w wysokości 50%.
Niepubliczne inne formy wychowania przedszkolnego – z dotacją 50%
Jeżeli do niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego dotowanej w 50% uczęszcza uczeń niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę inną formę wychowania przedszkolnego, gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 21 ust. 1 do wysokości iloczynu podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli określonej dla gminy dotującej i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 21 ust. 1, w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, pomniejszając powyższy iloczyn o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Jeżeli na terenie gminy zobowiązanej brak niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 21 ust. 1, zamiast wskaźnika procentowego określonego powyżej przyjmuje się wskaźnik w wysokości 50%.
Niepubliczne inne formy wychowania przedszkolnego – z dotacją 40%
Nieco inaczej wygląda to w przypadku niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego dotowanej w 40%, do której uczęszcza uczeń w wieku do lat 5 niebędący mieszkańcem gminy dotującej tę inną formę wychowania przedszkolnego, który nie jest uczniem niepełnosprawnym. W takim przypadku gmina zamieszkania ucznia pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z art. 21 ust. 3 do wysokości iloczynu podstawowej kwoty dotacji dla przedszkoli określonej dla gminy dotującej i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 21 ust. 3, w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji, pomniejszając powyższy iloczyn o kwotę dotacji, o której mowa w art. 53 ust. 1, przewidzianej na ucznia na dany rok budżetowy.
Jeżeli na terenie gminy zobowiązanej brak niepublicznej innej formy wychowania przedszkolnego, o której mowa w art. 21 ust. 3, zamiast wskaźnika procentowego określonego powyżej przyjmuje się wskaźnik w wysokości 40%.
