Czy stowarzyszenie może odzyskiwać VAT?

Czy działalność statutowa odpłatna stowarzyszenia nie może pokrywać się z działalnością gospodarczą?

587

Czy działalność statutowa odpłatna stowarzyszenia nie może pokrywać się z działalnością gospodarczą?

„Działalność gospodarcza stowarzyszenia. Stowarzyszenie nieprowadzące działalności gospodarczej a jedynie działalność statutową odpłatną ma zamiar wybudować nowe przedszkole. Jak wiadomo nie może odzyskać podatku VAT. Jakie PKD należy wprowadzić do statutu? Działalność statutowa odpłatna obejmuje: 1. organizację turnusów rehabilitacyjnych i integracyjnych, 2. organizację wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci, w tym dzieci niepełnosprawnych, 3. organizację wycieczek, rajdów, 4. prowadzenie szkoleń i innych form doskonalenia zawodowego i podnoszenia kwalifikacji osób objętych działalnością Stowarzyszenia, 5. organizację warsztatów szkoleniowych i spotkań informacyjnych, 6. organizację warsztatów zgodnych z zapotrzebowaniem i zainteresowaniami społeczności lokalnej, 7. organizację konferencji, seminariów, 8. organizację różnych form rehabilitacji medycznej dzieci i osób dorosłych ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych, 9. tworzenie i prowadzenie niepublicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci niepełnosprawnych, 10. tworzenie i prowadzenie niepublicznych przedszkoli i placówek wychowania przedszkolnego w tym placówek integracyjnych, 11. sporządzanie programów i opracowań z zakresu działalności statutowej, 12. organizowanie różnego typu opieki nad dzieckiem do lat 3 zgodnie z odrębnymi przepisami, 13. organizowanie różnorodnych form aktywizacji społecznej osób objętych wsparciem stowarzyszenia.

Wiem, że działalność statutowa odpłatna nie może pokrywać się z działalnością gospodarczą. Stowarzyszenie już istnieje – ma wpis do KRS i prowadzi działalność statutową odpłatną i nieodpłatną. Chcemy zgłosić do KRS działalność gospodarczą – określić w statucie PKD. Jest to nam niezbędne, aby móc odliczyć podatek VAT – w planach mamy budowę przedszkola oraz aby móc ubiegać się o pożyczkę dla podmiotów ekonomii społecznej. Czy w statucie może być działalność statutowa odpłatna i jednocześnie działalność gospodarcza? Jakie PKD powinny znaleźć się w statucie?”

Stowarzyszenia mogą prowadzić trzy rodzaje działalności: działalność statutową nieodpłatną, działalność statutową odpłatną i działalność gospodarczą. Chociaż działalność statutowa odpłatna i działalność gospodarcza mogą się wydawać podobne, to jednak zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie można prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego i działalności gospodarczej w odniesieniu do tego samego przedmiotu działalności.

Prowadzenie przez stowarzyszenia poszczególnych rodzajów działalności wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z nich, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości.

Mogą wystąpić sytuacje, kiedy działalność statutowa odpłatna stanie się działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli:

  • otrzymana odpłatność – w odniesieniu do działalności danego rodzaju – jest wyższa od kosztów tej działalności (krótko mówiąc, stowarzyszenie zarabia na niej, bo nie jest to tzw. działalność po kosztach),
  • przeciętne, miesięczne wynagrodzenie osoby fizycznej z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu statutowej działalności odpłatnej pożytku publicznego, za okres ostatnich 3 miesięcy, przekracza 3-krotność przeciętnego, miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni.

Przekroczenie powyższych warunków powoduje, że działalność odpłatna staje się działalnością gospodarczą i wymaga rejestracji w KRS. Należy wyraźnie zaznaczyć, że organizacja zaczyna prowadzić działalność gospodarczą w momencie przekroczenia limitów i nie ma znaczenia, czy była tego świadoma, czy nie.

Jeżeli stowarzyszenie ma w planach budowę przedszkola i chce zgłosić do KRS pewien zakres swoich działań jako działalność gospodarczą, a jednocześnie nie chce, by działalność statutowa odpłatna pokrywała się z działalnością gospodarczą, to najlepiej będzie dokonać zmian dwutorowo.

Po pierwsze, należy dokonać zmiany statutu stowarzyszenia co do działalności statutowej odpłatnej, tzn. wykreślić jakieś punkty, aby te same działania mogły zostać ujęte jako działalność gospodarcza. Przykładowo można wykreślić (spośród pozycji podanych przez Czytelnika) pkt  10 – tworzenie i prowadzenie niepublicznych przedszkoli i placówek wychowania przedszkolnego w tym placówek integracyjnych, ponieważ w tym zakresie będzie prowadzona działalność gospodarcza.

Po drugie, należy dokonać wyboru takich kodów PKD, które pozwolą w jak najpełniejszy sposób prowadzić planowaną działalność przedszkolną. Konieczne będzie wypełnienie formularza KRS – WM.

Zakładając, iż Czytelnikowi zależy na wskazaniu kodów PKD związanych już z samym funkcjonowaniem przedszkola najlepiej wybrać następujące pozycje:

  • 10.Z wychowanie przedszkolne,
  • 51.Z pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych,
  • 52.Z pozaszkolne formy edukacji artystycznej,
  • 59. B pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane,
  • 60.Z działalność wspomagająca edukację,
  • 91.Z opieka dzienna nad dziećmi.

Jeżeli stowarzyszenie ma w planach prowadzenie przedszkola na jeszcze większą skalę, wówczas można rozważyć również takie kody PDK jak przykładowo:

  • 01.Z działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych,
  • 02.Z działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych,
  • 03.Z artystyczna i literacka działalność twórcza.

Sandra Grzywocz-Nowak – aplikantka adwokacka

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dn. 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – Dz.U. z 2016 r. poz. 1817 z późn. zm.