Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przygotowuje projekt nowelizacji ustawy – Prawo wodne i niektórych innych ustaw z dn. 05.10.2018 r., jednakże projekt ten jest na tyle kontrowersyjny, iż spotkał się z negatywną opinią wielu samorządów.
Niektóre gminy biją już na alarm. Samorządy przestrzegają, że nieuchronnym skutkiem nowelizacji prawa wodnego będzie wzrost cen usług komunalnych. Rząd zaprzecza i przekonuje, że chodzi wyłącznie o uszczelnienie systemu opłat za usługi wodne. Samorządowcy uważają, że nowe prawo może skutkować drastycznymi podwyżkami taryf za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. Wszystko przez zmianę sposobu naliczania opłat.
Zdaniem samorządów, skutkiem wprowadzenia nowelizacji będzie wzrost cen usług komunalnych ze względu na podwyżki taryf za dostarczanie i odprowadzanie ścieków.
Temu stanowisku strona rządowa zaprzecza i zapewnia, że celem zmian w prawie jest wyłącznie uszczelnienie systemu opłat za usługi wodne, zapewnienie stabilnego finansowania służb państwowych takich jak Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” oraz implementacja unijnych dyrektyw do polskiego porządku prawnego.
Nowelizacja ma wprowadzić zmianę w sposobie naliczania opłat
Jak wskazali …
(…) komentatorzy Dziennika Gazeta Prawna: „Nowe przepisy mają jednoznacznie wskazać wartość, którą należy przyjąć do ustalenia opłaty stałej zawieranej w pozwoleniach wodnoprawnych. Te wydane przed 01.01.2018 r. nie zawsze określały maksymalną ilość poboru wód ani odprowadzanych ścieków (wyrażonych w metrach sześciennych na sekundę). Resort chce przyjąć, że jeśli pozwolenie nie określa zakresu korzystania z wód, opłata stała ma być naliczana z uwzględnieniem maksymalnej ilości możliwych do pobrania wód.”
Na stronie BIP Rady Ministrów można znaleźć informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie ustawy, wśród których są m.in.:
- zapewnienie stabilnego źródła finansowania służb państwowych w celu zapewnienia tym służbom środków finansowych na realizację zadań ustawowych,
- Dyrektywa Komisji 2017/845/UE z dn. 17.05.2017 r. zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE w odniesieniu do przykładowych wykazów elementów branych pod uwagę przy opracowaniu strategii morskich zmienia załącznik III do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dn. 17.06.2008 r. ustanawiającej ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej; Dz.Urz. UE L 164 z 25.06.2008, str. 19). Przegląd załącznika III do dyrektywy 2008/56/WE był konieczny aby dopełnić przeglądu decyzji 2010/477/UE ustanawiającej kryteria i standardy metodologiczne dotyczące dobrego stanu środowiska wód morskich (Decyzja Komisji z dn. 01.09.2010 r. w sprawie kryteriów i standardów metodologicznych dotyczących dobrego stanu środowiska wód morskich) oraz w celu ujednolicenia metody monitorowania i oceny.
- Ustawa z dn. 20.07.2017 r. – Prawo wodne nie rozwiązała sytuacji, w których pozwolenia wodnoprawne wydane na podstawie przepisów ustawy z dn. 18.07.2001 r. – Prawo wodne nie określały maksymalnej ilości pobieranej wody oraz wprowadzanych ścieków w m3 na sekundę (ustawa nie zawierała takiego wymogu), podczas gdy składową wzoru służącego wyliczeniu opłaty stałej za pobór wód, odprowadzanie wód do wód oraz wprowadzanie ścieków jest maksymalna ilość wody lub ścieków wyrażonej w m3 na sekundę (271 ust. 2 – 5 ustawy – Prawo wodne).
- Ten problem wymagał dokonania przez Wody Polskie odpowiednich zabiegów interpretacyjnych, których efektem było przyjęcie, że w przypadku, gdy w pozwoleniu wodnoprawnym albo pozwoleniu zintegrowanym nie zostały określone maksymalne wielkości poboru wód w wariancie przyjętym w art. 271 ust. 2 i 3 Prawa wodnego – dla ustalenia wysokości opłaty stałej należy przyjąć tę wielkość poboru wód określoną w pozwoleniu wodnoprawnym, która po przeliczeniu na wymiar m3 na sekundę stanowić będzie maksymalną wartość. Parametrem tym z reguły jest godzinowy wskaźnik poboru wody.
Rekomendowane nowelizacją rozwiązania miałyby polegać na:
- zapewnieniu finansowania służb państwowych z budżetu państwa;
- implementacji w/w unijnej dyrektywy;
- przekazaniu uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa względem śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W celu zapewnienia temu podmiotowi, który prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, odpowiednich środków na wykonywanie tych kompetencji należy także przekazać wpływy uzyskiwane z tego tytułu do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie;
- wskazaniu rodzajów budowli piętrzących, o wymienionych parametrach, podlegających obowiązkowemu badaniu i pomiarom pozwalającym opracować ocenę stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa tych budowli. Wykonana ocena stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa danej budowli przekazywana ma być, przez jej właściciela, państwowej służbie do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących;
- umożliwieniu Inspekcji Ochrony Środowiska prowadzenia kontroli gospodarowania wodami w przypadku podmiotów, które nie posiadają wymaganych prawem pozwoleń;
- korekcie przepisów dot. naliczania opłaty stałej w przypadku hodowli ryb łososiowatych poprzez właściwe określenie jednostek miary w zakresie poboru wody;
- wprowadzeniu deklaratoryjnego charakteru decyzji wojewody w zakresie stwierdzenia reprezentacji Skarbu Państwa przez Wody Polskie, jak również rozszerzenie możliwości reprezentacji Skarbu Państwa przez Wody Polskie w celu obniżenia kosztów ponoszonych przez Wody Polskie w zakresie zastępstwa procesowego prowadzonego przez Prokuratorię Generalną SP.
Ponadto postanowiono dodać do ustawy – Prawo wodne przepis jednoznacznie wskazujący wartość, którą należy przyjąć do ustalenia opłaty stałej w przypadku wydanych na podstawie przepisów dotychczasowych pozwoleń wodnoprawnych albo pozwoleń zintegrowanych, które nie określały maksymalnej ilości poboru wód, maksymalnej ilości odprowadzanych wód, a także maksymalnej ilości ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, wyrażonej w m3/s.
Przedstawiciele samorządów po zapoznaniu się z projektem nowelizacji zaprotestowali, twierdząc, iż nakaz płacenia za wodę, której i tak nie można pobrać, jest prawnym nadużyciem sprzecznym z interesem społecznym.
Jak podaje DGP, samorządowcy z Komisji Wspólnej zażądali od właściwego resortu oceny skutków regulacji dla gmin, która to ocena miałaby być gotowa w maju.
Do ustawy tej będzie wydany również akt wykonawczy w postaci projektu rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 22.11.2018 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
adwokat-grzywocz-nowak.pl
Źródło:
- z dn. 23.04.2019 r. opublikowany na portalu: gazetaprawna.pl
- Projekt ustawy z dn. 05.10.2018 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 20.07.2017 r. Prawo wodne – Dz.U. z 2018 r. poz. 2268 z późn. zm.
oprac. \m/ \mos/
